اگر حتی یکبار هم به سراغ ورزش بدنسازی رفته باشید، محال است نام مکملهای آمینو اسید به گوشتان نخورده باشد. آمینو اسیدها تاثیر بسزایی در افزایش حجم عضلات ورزشکاران دارند؛ به طوری که مسیری که بدون مصرف آمینو اسید ممکن است سالها طول بکشد، با دریافت این مواد مغذی بسیار کوتاهتر میشود. به همین دلیل است که انواع و اقسام مکملهای بدنسازی که حاوی مقادیر بالایی پروتئین هستند در داروخانههای معتبر و حتی بازار سیاه یافت میشود. اما عوارض مکمل آمینو اسید چیست؟ تا چه اندازه میتوان آمینو اسید مصرف نمود؟ عوارض مصرف آمینو اسید بیش از حد مجاز چیست؟ با ما تا انتهای این بخش از مجله دراکت همراه باشید تا با عوارض آمینواسید بیش از حد مجاز آشنا شوید.
عوارض مکمل آمینو اسید
مکملهای آمینو اسید هر آنچه را که بدن برای ساخت عضلات قوی نیاز دارد، در خود دارند. در واقع این مکملها با دارا بودن اسید آمینههای ضروری و غیر ضروری موجب تشکیل پروتئین بیشتر و عضله سازی قوی در بدن میشوند. علاوه بر تشکیل پروتئین بیشتر، مصرف مکمل آمینو اسید در جلوگیری از تحلیل رفتن عضلات نیز موثر است. این ویژگیها ممکن است هرکسی را وسوسه کند که دست به مصرف بیش از حد آمینو اسید بزند اما این کار برای بدن عوارض جانبی زیادی را ایجاد میکند؛ از جمله:
فشار مضاعف بر کلیهها
از آنجایی که متابولیسم پروتئین در کبد صورت میگیرد، مصرف بیش از حد مکمل آمینو اسید فشار زیادی بر این اندام وارد میکند. توصیه میشود افرادی که از بیماریهای کبدی و کلیوی رنج میبرند، تا حد امکان از مصرف مکملهای آمینو اسید خودداری نمایند.
- افزایش مقدار اوره در بدن: مصرف بیش از حد پروتئین با بالا رفتن میزان اوره در بدن رابطه مستقیمی دارد. همان طور که میدانید پروتئینها از واحدهای کوچکتری به نام آمینو اسید ساخته شده اند. پس این حضور بیش از حد آمینو اسیدها در خون است که منجر به افزایش مقدار اوره میشود.
- بالا رفتن میزان آمونیاک در بدن: اگر مکملهای حاوی پروتئین بیش از اندازه مصرف شوند، بر سطح آمونیاک خون تاثیر گذاشته و مقدار آن را افزایش میدهد. این پدیده به سرعت بر مغز تاثیر گذاشته و عملکرد آن را مختل میکند.
داشتن احساس تشنگی: از دیگر عوارض مصرف آمینو اسید زیاد کند شدن روند جذب آب است. به همین دلیل است که وقتی غذاهای پروتئینی مانند کباب مصرف میکنید، بیشتر احساس تشنگی میکنید.
ایجاد مشکلات گوارشی
مصرف طولانی مدت هر دارو و مکملی منجر به بروز مشکلات گوارشی میشود. مکملهاس آمینو اسید نیز از این قاعده مستثنی نیستند. با دریافتی زیاد آمینو اسید از طریق مکملها، دستگاه گوارش دچار اختلال میشود و فرآیند هضم به خوبی صورت نمیگیرد. این اختلال ممکن است با علائمی همچون اسهال، یبوست، حالت تهوع یا استفراغ خود را نشان دهد.( بخصوص اگر کافئین جزو ترکیبات مکمل باشد)
عرق کردن
عرق کردن یکی دیگر از عوارض مصرف آمینو اسید زیاد است و شاید در نگاه اول چندان خطرناک نباشد اما اگر عرق کردن ادامه دار باشد، موجب از دست رفتن مقادیر زیادی آب بدن میشود.
افزایش وزن
اگر بیرویه از این مکملها استفاده کنید، عوارض مکمل آمینو اسید فراتر از موارد یاد شده در بالا است. هدف از مصرف اینگونه مکملها کمک به عضله سازی بیشتر است اما زمانی که بیش از حد مصرف شوند، تاثیر عکس گذاشته و موجب اضافه وزن میشوند. در واقع چون بخش اعظمی از بدن ما را بافتهای پروتئینی تشکیل میدهد مصرف مکملهای آمینو اسید به پرورش و بزرگ شدن بیشتر این قسمتها منجر میشود. این موضوع تا حدی طبیعی است اما اضافه وزن بسیار شدید میتواند نشان دهنده مقدار بیش از حد اسید آمینه در بدن باشد که خطرناک است.
خستگی مفرط
پیشتر گفتیم که مصرف زیاد مکمل آمینو اسید بالا رفتن میزان آمونیاک بدن را در پی دارد. این مسئله به طور مستقیم بر عملکرد مغز تاثیر گذاشته و موجب ایجاد احساس خستگی مفرط در فرد میشود.
مشکلات کبدی
کبد یکی دیگر از اندامهای حیاتی بدن است که بر اثر مصرف بیرویه آمینو اسید آسیب میبیند. به عبارتی تجزیه و هضم حجم زیادی آمینو اسید به کبد آسیب وارد میکند.
عدم جذب آمینواسیدهای ضروری
آمینو اسیدهای ضروری همان طور که از نامشان پیدا است، دریافت آنها از طریق رژیم غذایی یا هر منبع دیگری ضرورت دارد و به طور خودبخود در بدن ساخته نمیشوند. زمانی که شما مکمل حاوی آمینو اسید مصرف میکنید سطح آمینو اسید ضروری بدن بالا میرود اما با مصرف بیرویه شاهد تاثیر معکوس این مکملها بر جذب آمینو اسیدهای ضروری خواهید بود.
تداخل دارویی
مصرف هرگونه دارو و مکملی نیاز به مشورت با پزشک دارد، بخصوص اگر فرد به بیماریهای زمینهای هم مبتلا باشد. به طور مثال اگر فرد به تیروئید مبتلا باشد و داروهای نظیر کورتیکواستروئیدها یا هورمونهای تیروئیدی مصرف نماید، نباید با مکملهای حاوی آمینو اسید همراه باشد. چرا که اینگونه مکملها مانع از تاثیر و یا شدت و ضعف عملکرد داروها میشوند. این مسئله بخصوص در بیماران دیابتی از اهمیت بیشتری برخوردار است. افراد مبتلا به دیابت که از داروهای قند خون استفاده میکنند باید حتما با تجویز پزشک دست به مصرف مکملهای آمینو اسیدی بزنند؛ از این جهت که برخی از این مکملها با ترکیب شدن با دارو، باعث افت شدید قند خون و یا حتی وارد شدن فرد به کمای قندی میشوند. این مسئله در نهایت حتی میتواند منجر به مرگ فرد شود.
از کار افتادن ریهها
اختلال در عملکرد ریه یکی دیگر از عوارض مکمل آمینو اسید است. بسته به نوع مکمل و میزان مصرف آن، ممکن است واکنشهایی درون بدن رخ دهد که در نهایت موجب از کار افتادن ریهها و یا مرگ فرد شود.
وارد کردن آسیب به مغز
مکملها همان طور که از نامشان پیداست، تکمیل کننده منابع دریافتی شما هستند و هیچگاه نمیتوان آنها را با منابع اصلی همچون رژیم غذایی جایگزین کرد. بنابراین اساسا مکملها برای مصارف کوتاه مدت تولید شدند و استفاده زیاد و طولانی مدت از آنها ممکن است عوارض جبران ناپذیری داشته باشد. مثلا آسیب مغزی یکی از عوارض مکمل آمینو اسید است که گاها تا آخر عمر فرد قابل ترمیم نیست. این عارضه بخصوص در افرادی که به الکل اعتیاد دارند مشاهده میشود و بعضاً این افراد به دلیل مصرف زیاد آمینو اسید فرصت یک زندگی نرمال را تا آخر عمر از دست میدهند.
عوارض مصرف بیش از حد BCAA
مکملهای مختلفی با ترکیبات گوناگون در بازار موجود است که هریک برای هدفی مصرف میشوند. مثلا مکمل آمینو که یکی از بهترین مکملهای موجود در بازار است سرشار از آمینو اسید بی سی ای ای است که برای تقویت ماهیچهها موثر میباشد. اگر BCAA مقدار زیادی مصرف شود، عوارض متعددی دارد. از جمله اینکه خستگی مفرط به سراغتان خواهد آمد و یا امکان تحلیل عضلات و کاهش اشتها وجود دارد. علاوه براین اگر در فرمولاسیون مکملهای BCAA کافئین وجود داشته باشد میتواند منجر به حالت تهوع، ناراحتیهای معده یا سوء هاضمه در افرادی که مشکل معده دارند، شود.
مقدار مجاز مصرف آمینو در طول روز چقدر است؟
تا اینجا از عوارض آمینو اسید بیش از حد مجاز صحبت کردیم اما شاید برایتان سوال باشد که چه مقدار مصرف آمینو اسید در طول روز منجر به بروز این عوارض نمیشود؟ واقعیت این است برای اینکه از عوارض مکمل آمینو اسید در امان باشید، باید نسبت به وزن بدنتان آمینو اسید دریافت کنید. هر شخص بزرگسال باید به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، ۱۰۰ میلی گرم آمینو اسید مصرف کند. دقت داشته باشید میزان مصرف مکمل بعد از تمرین ۵ تا ۱۰ گرم و حین تمرین ۵ گرم است.
جمع بندی
اگر یک ورزشکار نسبتا حرفهای باشید، حتما از تاثیرات مکمل آمینو اسید بر عضله سازی آگاهید! البته این مکملها در کنار یک رژیم غذایی صحیح اثرگذار خواهند بود و با مصرف بیرویه آنها راه به جایی نخواهید برد. در واقع عضله سازی به چه قیمتی؟! اگر بخواهید بدون هیچ تلاشی و تنها با مصرف این مکملها عضلات ورزیدهای داشته باشید، دیر یا زود عوارض مصرف آمینو اسید زیاد گریبانگیرتان خواهد شد. عوارض مکمل آمینو اسید ممکن است یک حالت تهوع ساده باشد. حتی میتواند موجب کمای قندی و در نهایت مرگ ( در افراد دیابتی که از داروهای کاهنده قند خون استفاده میکنند) شود. برای اینکه بیشترین بازدهی را در حجم دهی عضلات داشته و عوارض آمینو اسید را تجربه کنید، بهتر است اولا قبل از خرید هرگونه مکمل با پزشک متخصص مشورت نمایید و ثانیا از داروخانههای معتبر همچون داروخانه آنلاین دراکت مکملهای آمینو اسید را تهیه فرمایید.