پوست چیست؟ انواع پوست و روش‌های مراقبت از آن

بشر در طی دوران حیات خود به دنبال حفظ زیبایی ظاهری به‌خصوص زیبایی پوست و موی خود، روش‌های بسیاری را ابداع کرده است. روش‌های مراقبت پوست و مو برای هر کس متفاوت است و ساختار پوست در هر فردی ویژگی‌های خاص خود را دارد. مراقبت پوست و مو جهت حفظ سلامت و زیبایی آن دغدغه بسیاری از افراد است. روش‌های متنوع و موثری جهت مراقبت از این دو عنصر مهم چهره وجود دارد که می‌توان از آن‌ها بهره گرفت. پوست نشان‌دهنده سلامت بدن شما است و یکی از باارزش‌ترین دارایی‌ها در زندگی شما می‌باشد. برای مراقبت ناخن و پوست باید عاداتی که قبلاً داشته‌اید را ترک کنید و از راهنمای زیر جهت بهتر شدن ظاهر پوستتان استفاده کنید.

آرزوی ما داشتن پوستی شفاف و صاف است و برای تحقق این رؤیا در قدم اول باید نوع پوست خود را بشناسیم. با شناخت انواع پوست، نوبت به آشنایی با روش‌های مراقبت‌ مخصوص پوستمان می‌رسد. پوست چیزی بیش از یک محافظ بین بدن و محیط اطراف آن است. این اندام وسیع همچنین در حفظ سلامتی بدن نقش مهمی دارد، از جمله این نقش‌ها می‌توان به تنظیم دمای بدن از طریق عرق کردن و گرگرفتگی هنگام گرم شدن و برجسته شدن محل رویش مو در هنگام سرما اشاره کرد. علاوه بر این موارد پوست می‌تواند ویتامین D را که برای سلامتی استخوان‌ها بسیار ضروری است را به وسیله نور خورشید تولید کند. پوست می‌تواند تفاوت زیادی بین گونه‌ها و افراد مختلف داشته باشد. پوست انسان، بافت پوششی در سطح بدن است که از آن در برابر محیط بیرون محافظت کرده و همچنین محرک‌های حسی را از محیط خارجی دریافت می‌کند.

ساختار پوست:

1. اپیدرم: این بخش بیرونی‌ترین لایه پوست است که ساختار محافظ اولیه را می‌سازد و به آن لایه شاخی یا استراتوم کورنئوم نیز می‌گویند. بیشتر سوختگی‌ها و صدمات پوستی در اپیدرم اتفاق می‌افتد. این گونه صدمات می‌توانند به سرعت بهبود یابند. صدمات عمیق‌تر که به لایه درم نیز آسیب می‌رساند، ممکن است بسیار جدی و خطرناک باشند.
2. درم: یک لایه فیبری شکل است که اپیدرم را پشتیبانی و تقویت می‌کند. سلول‌های درم توسط رگ‌های خونی تغذیه می‌شوند، در حالی که هیچ کدام از رگ‌های خونی به اپیدرم نفوذ نمی‌کنند و اپیدرم مواد را فقط از طریق انتشار از لایه زیرین خود دریافت می‌کند. درم همچنین دارای اعصاب و اندام‌های حسی در سطوح مختلف است.
3. بافت زیر پوستی یا زیر جلدی: عمیق‌ترین لایه پوستی در بدن است که از یک لایه زیر پوستی از چربی در زیر درم تشکیل شده است و مواد مغذی را به دو لایه دیگر پوست تأمین می‌کند و همچنین برای بدن نسبت به محیط بیرون به صورت عایق عمل می‌کند.

انواع پوست:

پوست در افراد مختلف خصوصیات متفاوت و در نتیجه نیاز به مراقبت‌های متفاوتی نیز دارد.

1. پوست معمولی: پوست معمولی یا نرمال نه چرب است و نه خشک و بهترین نوع آن است که همه آرزوی داشتن آن را دارند. این نوع پوست نه مانند مدل خشک دچار چروک می‌شود و نه مانند نوع چرب دارای جوش می‌شود.
2. پوست چرب: در نگاه اول معمولاً دارای منافذ باز زیاد است. جوش‌های آکنه‌ای یا کومدون سر سیاه و سر سفید به ویژه در نقاط روی بینی و گونه مشهود است. ظاهر پوست چرب براق است. فرد از چرب بودن بیش از حد و آزاردهنده پوست و نیاز به شستشوی زیاد شکایت دارد.
3. پوست خشک: پوست خشک در نگاه مات، خاکستری و کدر است و براق نیست. اثری از آکنه نیست. منافذ خیلی کوچک و یا دیده نمی‌شوند. سن پوست با سن فرد هم‌خوانی ندارد. در واقع سن پوستی از سن شناسنامه‌ای فرد بیشتر است به علت کم آبی گاهی چین و چروک دیده می‌شود. معمولاً بعد از شستشو از کشش و خارش شکایت دارند و با استفاده از مرطوب کننده‌ها احساس بهتری دارند.
4. پوست ترکیبی: این نوع پوست کم‌تر مورد توجه قرار می‌گیرد. این افراد معمولاً پوستی نرمال دارند اما در زمان‌های مختلف تمایل به خشکی و یا چربی پیدا می‌کنند؛ یعنی قسمتی از آن چرب و قسمت دیگری خشک است.

روش‌های مراقبت از پوست:

حتماً بارها شنیده‌اید که باید نوع پوست خود را بشناسید و بر اساس آن مراقبت‌های پوستی لازم را انجام دهید.

1. روش‌های مراقبت از پوست‌های معمولی: دوری از آفتاب، استفاده مکرر از ضد آفتاب‌ها، پرهیز از شستشو به وسیله آب خیلی گرم، استفاده از مرطوب کننده‌های ملایم و مناسب پوست
2. مراقبت از پوست‌های چرب: استفاده از پاک‌کننده مناسب پوست چرب (ژل و تونر دارای الکل)، استفاده از کرم‌های رطوبت رسان فاقد چربی، استفاده از اسکراپ، استفاده از ضد آفتاب فاقد چربی
3. روش‌های مراقبت از پوست‌های خشک: استفاده از پاک‌کننده مناسب پوست خشک (شیر پاکن و تونر یا پن‌های کرم‌دار)، استفاده از آب‌رسان دور چشم، استفاده از رطوبت رسان‌های قوی مناسب پوست خشک، دوری از عوامل خشک‌کننده محیطی، استفاده درست از ضد آفتاب، استفاده از جلسات آب‌رسانی
4. مراقبت از پوست‌های مختلط: برای قسمت‌های چرب از محصولات مخصوص پوست چرب استفاده کنید. این قسمت‌ها را روزانه با ژل و تونر بشویید و از لوسیون‌های مخصوص پوست چرب استفاده کنید و در قسمت‌های خشک از محصولات نوع خشک بهتر است به خاطر کمتر از محصولاتی که مخصوص پوست‌های مختلط استفاده کنید.

انواع بیماری‌های پوستی:

آکنه: نوعی اختلال است که بر روی غده‌های چربی روی پوست و فولیکول‌های مو تأثیر می‌گذارد. منافذ شاخه‌ای و شیوع ضایعات که معمولاً به عنوان جوش شناخته می‌شوند، در صورت، گردن، پشت کمر، قفسه سینه و شانه‌ها رخ می‌دهند.

پسوریازیس: یکی از انواع بیماری‌های پوستی خود ایمنی مزمن است که باعث می‌شود سلول‌های پوستی سریع‌تر از حد طبیعی تکثیر شوند. این بیماری باعث التهاب پوست شده و پولک‌دار (فلس مانند) می‌شود. برخی درمان‌های خاص می‌توانند آن را بهبود بخشیده و به جلوگیری از شعله‌ور شدن دوباره بیماری کمک کنند.

لک و پیس: یکی دیگر از بیماری‌های پوستی مزمن است که باعث از بین رفتن رنگ‌دانه‌های پوستی می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ملانوسیت‌ها، سلول‌های پوستی که رنگ دانه تولید می‌کنند مورد حمله قرار گرفته و از بین می‌روند و باعث می‌شود که پوست به رنگ شیری و سفید تبدیل شود.

اگزما: اصطلاحی برای نوعی از بیماری‌های پوستی است که باعث التهاب یا تحریک پوست می‌شود. شایع‌ترین نوع اگزما به عنوان درماتیک اتوپیک یا اگزمای آتوپیک شناخته شده است.

کهیر: برجستگی‌ها و ورم‌های مایل به قرمز می‌توانند نشان‌دهنده وجود یکی از انواع بیماری‌های پوستی به نام کهیر باشند. وقتی این عارضه بیش از شش هفته طول بکشد، آن را مزمن می‌خوانند.

مراقبت ناخن:

این که مراقبت ناخن را نوعی مراقبت از خود بدانید یا آن را یک تفریح حساب کنید به تفکر و شرایط شما بستگی دارد؛ اما شک نکنید که حفظ ناخن‌ها در بهترین حالت یک سرمایه‌گذاری ارزشمند است. شاید این خبر هم برای شما جذاب باشد که ناخن‌های سالم به جای پول به سرمایه‌گذاری به زمان نیاز دارد. داشتن ناخن‌های قوی و بلند عمدتاً به عادت‌ها و سبک زندگی ساده و سالم فرد برمی‌گردد. داشتن چنین ناخن‌هایی به وسایل مراقبت از ناخن گران قیمت مرتبط نمی‌شود. دقت کنید که داشتن ناخن‌های سالم به معنای ترک عادت‌های بد مانند استفاده از ناخن‌ها به عنوان چاقوی جیبی هم می‌تواند باشد.

عملکرد پوست

پوست هنگامی که در شرایط سلامت قرار دارد، به عنوان یک سد محافظ، از بدن در شرایط محیطی، ورود عوامل بیماری‌زا و از دست دادن آب محافظت می‌کند. پوست در بدن عملکردهای مختلفی دارد که می‌توانند برای ارگانیسم‌ها مفید باشند.

محافظت از بدن در مقابل محیط خارج:

این عملکرد پوست مهم‌ترین کارکرد آن است. پوست به عنوان اولین سد دفاعی بدن، از ورود عوامل بیماری‌زا مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها به بافت‌های بدن جلوگیری می‌کند، به طور کلی که این عوامل بیماری‌زا تنها در حالت آسیب‌دیدگی و زخم‌های ایجاد شده در آن یا از طریق حفره‌هایی مانند بینی و دهان می‌توانند وارد بدن شوند.

جلوگیری از هدر رفتن آب بدن

دوزیستان با پوست بسیار نازکی که دارند، برای جلوگیری از خشک شدن پوست، باید همیشه در نزدیکی آب باشند. انسان‌ها و بیشتر حیوانات خشکی زیست دیگر، پوست‌های ضخیمی دارند که آب بسیار کمی از دست می‌دهند. وقتی انسان‌ها در شرایط بیابانی زندگی می‌کنند، در واقع پوست آن‌ها ضخیم‌تر شده تا از خروج آب بدن از طریق تعریق در هوای خشک جلوگیری کند.

درک و احساس شرایط بیرونی بدن

پوست دارای اعصابی است که اطلاعات مربوط به فشار، جنس مواد خارجی، گرما، سرما، درد و لذت را به مغز منتقل می‌کنند. این ویژگی به ارگانیسم امکان می‌دهد تا به محیط اطراف خود پاسخ مناسبی بدهد.

کلام آخر

تقریباً همه ما می‌دانیم که روش‌های نگهداری درست از پوست چقدر مهم است. استفاده مداوم از یک کرم ضد آفتاب ساده می‌تواند پیری آن را تا سال‌ها به تأخیر بیندازد، از انواع بیماری پوستی جلوگیری کرده و هزینه‌های درمانی آینده را کاهش دهد. روش‌های بسیاری برای مراقبت از پوست وجود دارد که برخی اصولی و مفید و بعضی‌هایشان مضر و بی‌فایده هستند.