ویتامین بیوتین چه نقشی در بدن دارد؟

بیوتین یکی از اعضای خانواده ویتامین ب است و نام دیگر آن ب7 می‌باشد. از جمله اصلی‌ترین فواید بیوتین تبدیل مواد غذایی به انرژی است. اگر به موادی که در ترکیبات قرص‌های مولتی‌ویتامین وجود دارند نگاهی بی اندازید، حتماً کلمه بیوتین را باید دیده باشید. بیوتین هم در قرص‌های مولتی‌ویتامین و هم مینرال و نیز در مکمل‌های تقویت مو، ناخن و پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. این موضوع نشان‌دهنده تأثیر بیوتین و فواید گسترده ویتامین ب7 در سلامت بدن است. در این مقاله تأثیر بیوتین بر بدن و بیماری‌ها و همچنین تأثیر آن بر زیبایی پوست و مو می‌پردازیم.

بیوتین چیست؟

بیوتین یک نوع ویتامین ب است. از عملکردهای مهم این ویتامین، تبدیل مواد غذایی به انرژی است که برای اکثر فرایندهای متابولیک بدن مورد نیاز است. کلمه بیوتین از کلمه یونانی باستان بیوتس گرفته شده است که به معنای “زندگی” و” رزق و روزی” است. ویتامین‌های ب و به طور خاص بیوتین در سلامتی پوست، مو، چشم، کبد و سیستم عصبی تأثیر زیادی دارد.

مقدار بیوتین مورد نیاز بدن

برای مشاهده تأثیر بیوتین در بدن در افراد بزرگسال و نوجوانان مقدار مصرفی که توصیه شده بین 300 تا 100 میکروگرم است. برای افرادی که کمبود بیوتین دارند دوزهای بالا را توصیه می‌کنند. کمترین میزان 30 میکروگرم در روز برای آقایان و زنان 19 ساله و بالاتر توصیه شده است. این مقدار برای خانم‌های شیرده 35 میکروگرم در روز افزایش می‌یابد.

فواید مختلف بیوتین در زیبایی

قبلاً گفتیم که بیوتین برای سلامت پوست و مو مهم است اما از دیگر فواید این ویتامین باید به موارد زیر اشاره داشت:

• سلامت ناخن

از فواید بیوتین حفظ سلامت ناخن‌ها است. ناخن‌هایی که سست هستند به راحتی شکسته و یا ترک می‌خورند. کمبود بیوتین امکان دارد به شکنندگی ناخن‌ها منجر شود. مصرف مکمل‌هایی که دارای بیوتین هستند برای افرادی که از کمبود بیوتین رنج می‌برند توصیه می‌شود با مصرف این مکمل‌ها مقاومت ناخن‌هایشان بیشتر می‌شود.

• سلامت مو

یکی دیگر از فواید بیوتین سلامت مو است. رژیم غذایی مناسب می‌تواند در سلامت مو نقش مهمی داشته باشد. بعضی غذاهای مؤثر برای داشتن موهای سالم شامل: تخم‌مرغ، آجیل و ماهی چرب است. بیشتر محصولاتی که برای تقویت مو مصرف می‌شوند شامل بیوتین هستند. چیزی که باعث ریزش مو می‌شود کمبود بیوتین است و این نشان می‌دهد که ویتامین چه اندازه در رشد مو تأثیر دارد.

میزان دوزی که می‌تواند برای تقویت مو و درمان ریزش آن مفید باشد حدود 5000 میکروگرم در طول روز خواهد بود؛ و برخی کارشناسان هم تا حدود 10000 میکروگرم را نیز در روز توصیه می‌کنند. اگر نسبت به این تعداد مردد هستید می‌توانید با مقدار کمتری (800 یا 1000) میکروگرم شروع کنید. چیزی که مشخص است این است که دوزهای بالاتر بیوتین نمی‌تواند به شما آسیب برساند؛ بنابراین به نظر می‌رسد که شروع با 5000 میکروگرم کاملاً بی‌خطر است و بیشتر مکمل‌های بیوتین از آن دوز شروع می‌شوند.

• سلامت پوست

دانشمندان به طور کامل به فواید بیوتین بر سلامت بدن پی نبرده‌اند؛ اما عده‌ای از افراد که از کمبود بیوتین رنج می‌برند امکان دارد ناراحتی‌های پوستی مثل قرمزی و خارش پوستی را تجربه کرده باشند. عده‌ای از افراد اعتقاد دارند که مصرف بیوتین می‌تواند به خوب شدن پسوریازیس کمک کند. تأثیر بیوتین بر روی پوست می‌تواند نتیجه تأثیر آن بر متابولیسم چربی باشد. فرایند این عمل برای حفظ سلامت پوست بسیار مهم است و امکان دارد افرادی که از سطوح پایین بیوتین برخوردارند، این فرایند را دچار آسیب کنند. ناگفته نماند که هیچ گونه شواهدی دلیل بر این که بیوتین می‌تواند سلامت پوست را در اشخاصی که دچار کمبود این ویتامین نیستند، بهتر کند، وجود ندارد.

تأثیر بیوتین در بدن

اسیدهای چرب و گلوکز را بیوتین تشکیل می‌دهد؛ و همچنین بیوتین در متابولسیم کربوهیدرات‌ها و اسیدهای آمینه و تجزیه چربی‌های بدن نقش مهمی دارد. این عملکردها می‌تواند بیوتین را به بخش مهمی از ایجاد انرژی که بدن به آن نیاز دارد تبدیل کند. تأثیر بیوتین در نگهداری سلامت سیستم‌های بدن مهم است. تعدادی از آن‌ها شامل کبد، سیستم عصبی مو، چشم و… می‌شوند.

تأثیر بیوتین بر بیماری‌ها

به صورت کلی در دوران بیماری استفاده از انواع ویتامین جهت تسریع روند بهبود بیمار توصیه می‌شود اما بیوتین به صورت خاص جهت بیماری‌های زیر توصیه می‌شود:

فواید بیوتین در بیماران دیابتی

برخی از تحقیقاتی که انجام شده بر فواید بیوتین بر دیابت و قند خون، از جمله یک مطالعه حیوانی، نشان می‌دهد که مکمل‌هایی که حاوی بیوتین هستند برای افرادی که به دیابت نوع 2 مبتلا هستند خوب و مفید است. این ویتامین به تنظیم گلوکز خون آن‌ها کمک می‌کند؛ در عین حال نتایج این تحقیقات قطعی نیست. در مطالعه دیگری که انجام شده، مشخص شد بیوتین در جلوگیری از آسیب به کلیه در افراد مبتلا به دیابت نوع1 وابسته به انسولین مؤثر است. لازم به ذکر است که به تحقیقات بیشتری در این زمینه هم نیاز است.

فواید بیوتین در درمان بیماری ‌ام اس

ام اس یک نوع بیماری خود ایمنی است که در آن قسمت‌های محافظ رشته‌های عصبی، مغز، نخاع و چشم دچار آسیب می‌شود. پوششی که از آن محافظت می‌کند ملین دارد و یکی از فواید بیوتین تولید ملین است. تحقیقاتی که انجام شده نشان داده که افرادی که دچار بیماری‌ام اس هستند با مصرف دوز 300 میلی‌گرم بیوتین در روز به نتیجه خوبی رسیده‌اند. مصرف این مکمل روند پیشرفت بیماری‌ ام اس را معکوس می‌کند و باعث کاهش ناتوانی مزمن ناشی از این نوع بیماری می‌شود.

فواید بیوتین در بارداری و شیردهی

احتمال این که در دوران بارداری دچار کمبود بیوتین باشید کم است اما به دلیل فواید بیوتین که تأثیر زیادی در تولید انرژی و سیستم عصبی دارد و همچنان برای بالا رفتن سلامت کودک، از قرص مولتی‌ویتامین که مخصوص دوران بارداری است و شامل بیوتین و اسیدفولیک است در هنگام بارداری و شیردهی حتماً استفاده کنید. در نظر داشته باشید که استفاده از دوزهای بالا می‌تواند برای نوزاد خطرناک باشد؛ بنابراین استفاده از مکمل‌های بیوتین توصیه نمی‌شود و مقدار بیوتین که در قرص‌های مولتی‌ویتامین بارداری و شیردهی وجود دارد، کافی است.

بهترین زمان مصرف قرص بیوتین

زمان مشخصی را برای مصرف بیوتین در نظر نگرفته‌اند ولی چون بیوتین باعث بالا رفتن انرژی بدن می‌شود بهترین وقت برای مصرف آن بعد از صبحانه و ناهار است. استفاده از بیوتین در طول روز موجب می‌شود که شما یک روز پرانرژی داشته باشید. اگر شب‌ها از بیوتین استفاده کنید امکان دارد که باعث به تعویق افتادن خواب شما شود.

نحوه مصرف قرص بیوتین

قرص‌های بیوتین را باید روزی یک عدد مصرف کنید حالا با هر دوزی که باشد. بهتر است آن را بعد از وعده غذای اصلی به همراه یک لیوان آب میل کنید تا تأثیر بیوتین در بدن را بعد از مدتی مشاهده کنید.

دوره مصرف قرص بیوتین

زمان مصرف قرص‌های بیوتین به دوز مصرفی و علت مصرف (ریزش مو و…) بستگی دارد؛ معمولاً یک دوره 6 ماهه است. بعد از این که دوره مصرفی تکمیل شد 1 تا 2 ماه باید استراحت داده شود و تأثیر بیوتین بررسی شود. بعد از بررسی اگر دوباره نیاز به مصرف آن شد مجدد مصرف شروع شود.

منابع غذایی دارای بیوتین

از آنجایی که این ویتامین در منابع غذایی مختلفی یافت می‌شود به همین علت کمبود آن در بدن به ندرت به وجود می‌آید؛ بنابراین منابع غذایی که از طریق آن‌ها می‌توانید به فواید بیوتین در بدن دسترسی پیدا کنید، شناسایی کنید و به کمک آن‌ها سعی در رفع نیاز بدن به این مکمل‌های مهم باشید. فواید بیوتین در مواد غذایی مثل جگر، زرده تخم‌مرغ، پنیر، سویا، بادام زمینی، سبزی‌های برگ‌دار، گل‌کلم، قارچ، مغزها و کره حاصل مغزها وجود دارد.

سخن آخر

اگرچه کمبود بیوتین یک اتفاق متداول نیست اما دلایلی وجود دارد که نشان می‌دهد افزایش مصرف بیوتین و مکمل آن تأثیر زیادی در سلامتی بدن دارد. فواید بیوتین محدود به یک قسمت از بدن نمی‌شود بلکه با مصرف صحیح و دوز مشخصی که نسبت به کمبود و نیاز بدن تعیین شده است می‌توان تأثیر بیوتین را در قسمت‌های مختلف بدن مشاهده کرد.