با شروع فصل بهار حساسیتهای آلرژیک و فصلی در شماری از افراد دیده می شود. همچنین با آغاز فصل سرما آمار افراد مبتلا به سرماخوردگی روز به روز بیشتر می شود.
از علائم شایع این حساسیت ها می توان به آبریزش بینی، گرفتگی بینی یا کیپ شدن بینی و تنگی نفس ناشی از آن اشاره کرد.
در اکثر موارد گرفتگی بینی با گذشت زمان و به کمک درمان های خانگی بهبود می یابد ولی در صورت ادامه دار بودن می‌تواند روی کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارد و شرایط آزار دهنده و غیر قابل تحملی را فراهم آورد. به همین جهت بیماران به دنبال راه حلی سریع می باشند تا بتوانند هر چه زودتر از شر این علائم ناخوشایند آزاد شوند.
یکی از راهکارهای مؤثر جهت رهایی از علائم تنفسی سرماخوردگی و آلرژیک، استفاده از اسپری بینی سرماخوردگی می باشد. اسپری بینی با خاصیت درمانی خاص باعث بهبود بیمار میشود و به کم‌شدن علائم ناشی از آلرژی و سرماخوردگی کمک می کند.
در این مقاله با کاربرد اسپری بینی در سرماخوردگی نحوه استفاده و اثر بخشی آن بیشتر آشنا می شوید.
اسپری بینی چیست؟
همان طور که از نام آن پیداست، اسپری بینی یکی از اشکال دارویی می‌باشد و می‌تواند محتویات دارویی و درمانی موثر را مستقیما وارد حفره ی بینی کند و به تسکین سریع گرفتگی و آبریزش بینی و احتقان ناشی از سرماخوردگی و دیگر بیماری های تنفسی کمک کند.
در واقع به دلیل جذب بهتر دارو از راه بینی پزشکان اسپری بینی را تجویز می کنند.
کاربرد اسپری بینی
حفره بینی مهم‌ترین دریچه تنفسی انسان می باشد که وظیفه ی تصفیه هوا را بر عهده دارد. بیماری آلرژیک مانند آلرژی بینی در نتیجه پاسخ بیش از حد دستگاه ایمنی بدن به عوامل خارجی ایجاد می شود.
انواع مختلفی از آلرژی می تواند بر اندام های مختلف بدن تاثیر بگذارد ولی از شایع ترین قسمت های بروز آلرژی، بینی می باشد. با این وجود این دریچه به شدت در معرض التهاب و عفونت قرار دارد.
با از کار افتادن این دریچه تنفسی ما مجبور به نفس کشیدن از دهان می شویم. بیشتر افراد حداقل یک بار در طول یک بیماری یا عارضه، دچار گرفتگی راه تنفسی بینی می شوند و این حس را تجربه کرده اند که نفس کشیدن از دهان چقدر سخت است.
ورود آلودگی به دهان، خشکی و خارش گلو از جمله مشکلاتی هستند که با تنفس دهانی به وجود می آیند؛ به همین علت اسپری بینی به عنوان راه حلی که بتواند ما را هرچه سریع تر از این مشکلات رها کند پیشنهاد شده است.
محتویات دارویی و درمانی توسط اسپری مخصوص به داخل بینی اسپری می شود.
بهترین اسپری بینی کدام است؟
بهترین اسپری بینی نوعی از اسپری می باشد که جهت مشکل و یا بیماری پیش آمده بهترین نوع اثربخشی را داشته باشد. در واقع اسپری بینی کمکی درمانی برای باز شدن راه تنفسی از طریق بینی می باشد که انواع مختلفی دارد.
ترکیبات اسپری های بینی متفاوت می باشند و کاربرد آنها نیز بر اساس ترکیبات تشکیل دهنده آنها متفاوت از هم می باشند.
برخی از اسپری های بینی تنها با نسخه پزشک قابل استفاده می باشند و بعضی دیگر از آن ها به علت داشتن ترکیبات بدون عارضه و کم خطر، امکان مصرف آن ها بدون نسخه پزشک هم امکان پذیر است.
حفره بینی از مهم ترین راه های تنفسی است که نقشی مهم و تاثیرگذار درکیفیت تنفس موجودات زنده دارد. از آنجا که حفره بینی به سینوس ها و حلق مرتبط می باشد حفظ سلامت آن، از مهم ترین نکات بهداشتی می باشد. در هوایی که ما تنفس می کنیم؛ آلودگی های زیادی وجود دارد.
در داخل حفره بینی موهایی قرار دارند که تا حد زیادی کمک می کنند تا هوای تنفسی ما تصفیه شود. جهت داشتن تنفس با کیفیت، پاکیزه بودن حفره بینی، یکی از مهم ترین عوامل می باشد. حفره بینی، در بعضی مواقع، به دلایل بسیاری مانند رشد بیش از حد باکتری ها و قارچ ها، ضربه های شدید به بینی، تخلیه کردن خشن خلط های بینی، تنفس مواد آلرژی زا، ابتلا به برخی بیماری ها مثل سرماخوردگی، کرونا، آنفولانزا دچار التهاب می گردد که تنفس را مشکل می کند.
به کار بردن اسپری بینی و استفاده از آن، یک راه سریع و اثربخش برای کم شدن التهاب بافت بینی می باشد و به دنبال آن امکان تنفس راحت تر می باشد.
مزایای استفاده از اسپری بینی
استفاده از اسپری بینی راه حل بسیار راحت و سریعی جهت باز کردن راه تنفس می باشد.
بدون استفاده از قرص یا مصرف داروهایی که عوارض مختلفی دارند، مشکلات حلق و بینی با استفاده از اسپری برطرف میشود. به همین دلیل مصرف آن به ویژه در افرادی که مدام درگیر آلرژی فصلی هستند بسیار محبوب شده است.
لازم به ذکر است که جدیداً اسپری بینی گیاهی نیز وارد بازار شده است و عوارض ترکیبات شیمایی سابق را ندارد.
انواع اسپری بینی
در ادامه به بررسی انواع اسپری های بینی پرداخته ایم:
• اسپری بینی نمکی:
اسپری های بینی سالین شامل ترکیب آب و نمک سیم کلراید می باشند که جهت شست و شوی مجاری بینی مورد استفاده قرار می گیرند. اسپرهای نمکی برای شستشوی بینی و پاکسازی مجاری بینی از باکتری ها و میکروب های بیماری زا کاربرد دارند.
این اسپری ها به خروج راحت تر ترشحات به دام افتاده در حلق و بینی کمک می کنند و موجب بهبود علائم سرماخوردگی و آلرژی می شوند. از طرفی دیگر با پاکسازی حفره بینی، باعث کاهش احتمال انتقال میکروب از بینی به ریه می شوند.
اگر بعد از ورود میکروب های بیماری زا به درون حفره بینی پاکسازی و تخلیه انجام نشود، موجب افزایش تعداد باکتری ها می شود و به دنبال آن باعث عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (سینوس ها) و عفونت دستگاه تنفسی تحتانی ( ریه و برونش ها) می گردد.
از اونجایی که در اسپری های نمکی هیچ دارویی استفاده نشده است، می تواند بهترین اسپری بینی جهت سرماخوردگی کودکان باشد. از این اسپری می توان در تمام سنین و به مدت طولانی استفاده کرد.
از اسپری سالین جهت شست و شوی بینی و حلق، برطرف شدن خشکی بینی و رفع گرفتگی بینی استفاده می شود.
• اسپری بینی ضد حساسیت(انتی هیستامین):
اسپری بینی آنتی هیستامین جهت کنترل واکنش های آلرژیک توسط پزشک تجویز می شود. هیستامین ماده ای است که در بدن ترشح می شود و موجب پدید آمدن واکنش های آلرژیک در بدن می شود.آزاد شدن هیستامین در بدن با علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی و چشم همراه است.
داروهای آنتی هیستامین با تاثیر کاهنده ی این التهابات و واکنش ها، باعث بهبود شرایط بیمار می شوند. اسپری بینی آنتی هیستامین ضمن کنترل التهابات سبب جذب فوری دارو از راه بینی و بهبود سریع تر بیمار می شود.
• اسپری ضد احتقان بینی:
مبتلا شدن به عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا موجب فعال شدن پاسخ های ایمنی در سیستم تنفسی به خصوص حفره بینی می شود و به دنبال آن مویرگ های خونی موجود در بینی متورم و پرخون می شوند. پرخون شدن رگ های بینی یکی از عوامل اصلی کیپ شدن و گرفتگی بینی به حساب می آید.
در واقع وقتی دچار احتقان می شوید، مجاری بینی متورم و مسدود می شود. این التهاب باعث افزایش تولید مخاط و آبریزش بینی می شود.
اسپری های بینی ضد احتقان، اغلب از طریق ایجاد انقباض در دیواره عروق خونی به برطرف شدن گرفتگی بینی کمک می کنند.
این نکته حائز اهمیت است که در کودکان زیر 12 سال، خانم های باردار و شیرده، افراد مبتلا به آریتمی قلبی و فشار خون از اسپری ضد احتقان باید با احتیاط استفاده شوند.
همچنین مصرف این نوع اسپری بینی بیش تر از 3 روز توصیه نمی شود؛چون احتمال عود احتقان با استفاده طولانی مدت آن ها وجود دارد.
اسپری های ضد احتقان شامل ترکیباتی مانند فنیل افرین، اکسی متازولین و نفازولین هستند.
• اسپری بینی کورتیکواستروئید:
همانطور که از اسم آنها مشخص است، شامل ترکیبات کورتیکواستروئید می باشند که به جهت استنشاقی بودن باعث کاهش التهابات بینی، دستگاه تنفسی و سینوس ها می شوند. از این اسپری ها در موارد مشکلات شدید و مزمن درصورتی که پزشک تجویز کرده باشد می توان استفاده نمود. درواقع اسپری بینی کورتونی می تواند باعث کاهش واکنش هایی مانند عطسه، آبریزش بینی و سردرد ناشی از سینوزیت شود؛ بنابراین اسپری های استروئید بینی برای سرماخوردگی کاربرد زیادی ندارند.
خرید اسپری بینی کلداماریس پروفیلاکتیک بیبی سیگمافارم 20 میلی لیتر
نحوه ی استفاده از اسپری بینی
قبل از مصرف اسپری بهتر است درون بینی را تمیز کنید. می توانید این کار را با فین کردن تمیز کنید. سر را کمی به جلو خم کنید و روی زمین بنشینید اسپری را تکان دهید و نوک اسپری را وارد بینی کنید.
در این حالت باید حفره دیگر بینی و دهان خود را ببندید سپس اسپری را فشار دهید و آهسته عمل دم را انجام دهید. نوک اسپری را از بینی خارج و سر را به جلو خم کنید و بین زانوها قرار دهید سپس چند لحظه بنشینید. اسپری به حلق جریان پیدا خواهدکرد پس از راه دهان نفس بکشید.همین مراحل را برای حفره دیگر بینی تکرار کنید و در آخر نوک اسپری را با آب جوشیده بشویید.
عوارض اسپری بینی
معمولا اسپری های بینی که در سرماخوردگی استفاده می شوند، شامل ترکیبات بی خطر و بی عارضه هستند و بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند.
سر درد، احساس سوزش در حفره بینی، عطسه، حالت تهوع عصبی بودن و خونریزی بینی از جمله عوارض جانبی در پی مصرف اسپری بینی سرماخوردگی می باشند. علاوه بر این گزارشاتی از احساس سرگیجه، اختلال خواب لرزش تنگی نفس و کاهش حس بویایی بعد از استفاده از اسپری بینی در دست می باشد. به همین جهت توصیه می شود اسپری ها را حتماً زیر نظر پزشک استفاده کنید.
موارد منع مصرف اسپری بینی
در صورتی که به هر یک از بیماری ها و یا مشکلات زیر مبتلا هستید قبل از مصرف اسپری بینی جهت سرماخوردگی با پزشک خود مشورت کنید.
• فشار خون بالا
• آلرژی به داروهای مشابه
• آریتمی یا دیگر بیماری های قلبی عروقی
• استفاده همزمان با بعضی از داروهای دیگر
• دیابت
• بزرگی پروستات
• بیماری‌های خاص مانند زخم‌های بینی و یا انحراف سپتوم
• اختلالات غده تیروئید
• حساسیت به محتویات اسپری
• بعضی از بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های خاصی که موجب ناپایداری عروق خونی می شوند
اسپری بینی برای کودکان
اسپری بینی جهت استفاده در کودکان هم تجویز می شود. ؛ ولی در مصرف آن باید به این نکته توجه داشته باشید که اسپری بزرگسالان هرگز نباید برای کودکان مورد استفاده قرار بگیرد. برای کودکان از اسپری مخصوص کودکان استفاده می شود.
کودکان از سن یک سالگی می توانند از این اسپری استفاده کنند و حتما توصیه می شود پیش از مصرف اسپری با پزشک کودک مشورت شود.
اسپری بینی در دوران بارداری و شیردهی
دوران شیردهی و دوران بارداری بسیار دوران حساسی می باشند. با توجه به این موضوع که تعادل هورمون ها در این دوران به هم می خورد، ممکن است بدن به بعضی از مواد حساسیت پیدا کند.
همچنین همه ی موادی که مورد استفاده قرار می گیرند، سلامت جنین در دوران بارداری و نوزاد را در دوران شیردهی تحت تاثیر قرار می دهند.
جهت استفاده از این اسپری در دوران بارداری و شیردهی حتما باید با پزشک مشورت کنید.
پزشک با بررسی سلامت عمومی و حساسیت شما به مواد مختلف تصمیم می گیرد که مصرف این اسپری را بر حسب صلاح دید خود برای شما مجاز بداند یا خیر.
انواع اسپری بینی موجود در بازار و کاربرد آن ها
در ادامه چند نوع اسپری بینی موجود در بازار را به شما معرفی و کاربردآن ها را بررسی خواهیم کرد:
• اسپری فلوتیکازون پروپیونات:
کمک به درمان عطسه و علائم تب
• اسپری بینی تریامسینولون(نازاکورت):
کمک به درمان آبریزش و خارش بینی
• اسپری اکسی متازولین:
به عنوان ضد احتقان جهت رفع احتقان بینی در افراد مبتلا به سرماخوردگی و مشکلات سینوسی عمل می کند.
• اسپری کرومولین:
کمک به تسکین و پیشگیری از علائم رینیت آلرژیک مثل عطسه، آبریزش بینی یا خارش
• اسپری فنیل افرین:
به عنوان ضد احتقان جهت برطرف شدن احتقان بینی در افراد مبتلا به سرماخوردگی و مشکلات سینوسی کاربرد دارد.
• اسپری بودزو‌ناید:
به عنوان اسپری استروئیدی که از التهاب پیشگیری می کند و کمک به درمان آبریزش و خارش بینی می کند.
• اسپری بینی نیکوتین:
جهت ترک سیگار استفاده می شود.
• اسپری بکلومتازون:
کمک به درمان علائم حساسیت مثل عطسه
• اسپری اولوپاتادین:
جهت درمان علائم حساسیت مثل خارش بینی و چشم استفاده می شود.
• اسپری مومتازون:
جهت پیشگیری و درمان گرفتگی بینی و دیگر علائم حساسیت استفاده می شود.
• اسپری کلسی تونین:
جهت درمان پوکی استخوان استفاده می شود که باعث کنترل شدن میزان کلسیم در بدن می شود و کمک به حفظ تراکم استخوان مناسب می کند.
کلام آخر
هنگام بروز آلرژی و درمان احتقان ناشی از سرماخوردگی بهترین راه باز کردن مجاری تنفسی استفاده از اسپری بینی میب اشد.
باید در نظر داشت که مصرف طولانی مدت از اسپری بینی می‌تواند اثر آن را از بین ببرد و برای بدن خطرساز باشد و باید این را بدانیم که این محصولات در واقع درمان دائمی نیستند و تنها یک راه حل موقت به حساب می آیند.
بنابراین می توانید هرگاه دچار گرفتگی بینی شدید از این اسپری ها استفاده کنید ولی بیشتر از یک هفته آنها ر مصرف نکنید.
