انواع گلودرد و بهترین درمان های خانگی و دارویی آن

معمولا همه ی افراد در طول زندگی خصوصا در فصل های سرد سال حداقل یک بار به گلو درد مبتلا می شوند.
گلو درد یا التهاب گلو حتی اگر به اندازه کافی برای مراجعه به پزشک جدی نباشد باز هم آزار دهنده است و در بعضی موارد ممکن است مانع از خواب راحت شود.
اگرچه درمان‌های خانگی جهت درمان گلو درد بسیار موثر هستند ولی در بعضی از موارد مراجعه به پزشک الزامی می باشد.
خوشبختانه امروزه تعداد زیادی درمان برای درد گلو وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توان این درد را تسکین داد و سرما خوردگی آسوده‌تری را تجربه کرد.
در ادامه‌ی همین مطلب راهکارهای موثر و متفاوتی ارائه شده است که می‌توانید با بهره بردن از آنها گلودرد را در کوتاه‌ترین زمان ممکن درمان کنید.

گلو درد چیست

گلو درد یا فارنژیت یک بیماری شایع می باشد که با سوزش درد یا خراش در گلو همراه است.
نوعی احساس دردناک در پشت حلق است که می تواند بر اثر عوامل باکتریایی یا ویروسی ایجاد شود.
در بعضی از افراد علائمی مانند سوزش گلو بعد از چند روز از بین می‌رود ولی در صورت ادامه دار بودن آن بعد از یک هفته یا بدتر شدن چرک گلو معاینه دقیق پزشک متخصص لازم است.
دانشمندان طی تحقیقات انجام شده به این نتیجه رسیده اند که اکثر افراد مبتلا به گلو درد این مشکل را با خشکی فراوان آن ناحیه بیان می کنند.
بر همین اساس ممکن است شما نتوانید راحت صحبت کنید یا چیزی قورت دهید. گاهی اوقات که عفونت گلو شدید است درد در گوش یا پایین گردن هم احساس خواهد شد.

انواع گلو درد

بر اساس محل عفونت درد گلو را به سه نوع می توان تقسیم کرد:

• فارنژیت:

دقیقا در ناحیه پشت دهان به وجود می آید و مشخص می شود.

• تونسیلیت:

با ورم و قرمز شدن لوزه ها مشخص می‌شود.

• لارنژیت:

با ورم و قرمز شدن حنجره مشخص می شود.

علل انواع گلو درد

گلو درد در افراد به دلایل مختلفی ایجاد میشود از جمله :

• فارنژیت ویروسی:

شایع ترین نوع گلو درد می باشد که اغلب در اثر عفونت های ویروسی مثل آنفولانزا یا سرما خوردگی به وجود می آید.
گلودرد ویروسی بسیار مسری است و معمولا هنگام عطسه یا سرفه فرد مبتلا از راه قطرات تنفسی پخش می‌شود.
علائم این ویروس اغلب شامل گلو درد سرفه آبریزش بینی احتقان و گاهی اوقات تب باشد.
قرص گلو درد ویروسی معمولاً بر مدیریت علائم و مراقبت‌های حمایتی متمرکز است؛ چون آنتی‌بیوتیک‌ها در برابر عفونت‌های ویروسی تاثیری ندارند و درمان آن معمولا یک هفته زمان می برد.

• گلودرد باکتریایی(استرپتوکوکی):

گلودرد باکتریایی نسبت به گلو درد ویروسی کمتر شایع است ولی شدیدتر است.
شایع‌ترین علت باکتریایی گلودرد، استرپتوکوک پیوژنز می باشد که به عنوان استرپتوکوک گروه A شناخته می‌شود.
این نوع گلودرد که به گلودرد استرپتوکوکی معروف است، در صورتی که درمان نشود می‌تواند منجر به عوارضی مثل تب روماتیسمی یا التهاب کلیه شود.
علائم گلو درد استرپتوکوکی ممکن است به صورت بروز درد در گلو به‌طور ناگهانی، مشکل در بلعیدن٫ایجاد لکه‌های سفید روی گلو٫تب٫لوزه های قرمز و متورم٫ایجاد لکه قرمز روی سقف دهان٫احساس درد در غدد لنفاوی ناحیه گردن باشد
برای تشخیص آن نیاز به سواب گلو می باشد و ممکن است جهت پیشگیری از عوارض و کاهش طول مدت علائم با آنتی بیوتیک درمان شود.

• گلودرد آلرژیک:

گلو درد آلرژیک هنگامی اتفاق می‌افتد که گلو در پاسخ به آلرژن‌های موجود در محیط مثل گرده، کنه‌های گرد و غبار، شوره حیوانات خانگی، کپک‌ها یا غذاهای خاص، تحریک و یا ملتهب می‌شود.
این نوع گلو درد اغلب با علائمی مثل خارش گلو، آبریزش بینی، احتقان بینی و آبریزش چشم و عطسه همراه است.
افراد مبتلا به آلرژی ممکن است علائم گلو درد فصلی را در طول فصل‌های اوج آلرژی یا هنگامی که در معرض حساسیت‌های خاص قرار می گیرند، تجربه کنند.
درمان گلودرد آلرژیک معمولا شامل شناسایی آلرژن ها و دوری از آن ها و همچنین مصرف آنتی‌هیستامین‌ها یا کورتیکواستروئیدهای بینی جهت کاهش علائم می باشد.

• فارنژیت رفلاکس:

بیماری رفلاکس معده به مری یا رفلاکس اسید هنگامی اتفاق می افتد که اسید معده به مری برمی گردد و بافت‌های گلو را تحریک می‌کند و همین امر می‌تواند موجب علائم درد گلو شود.
گلو درد مرتبط با رفلاکس که به گلو درد رفلاکس اسید یا رفلاکس حنجره معروف است ممکن است با علائمی مثل سوزش سر دل، طعم ترش در دهان و تحریک گلو پیدا شود.
اصلاح شیوه زندگی مثل دوری از غذاهای محرک، خوردن وعده‌های غذایی کوچک‌تر و حفظ وزن مناسب به کم شدن علائم رفلاکس و همچنین کم شدن ناراحتی گلو درد می تواند کمک کند.

• گلو درد محیطی:

عوامل محیطی مثل هوای خشک، دود، آلودگی و محرک‌های شیمیایی هم می‌توانند در علائم گلو درد تاثیرگذار باشند.
هوای خشک، به خصوص در ماه‌های سرد یا در آب و هوای خشک، می‌تواند موجب خشکی و سوزش گلو شود.
قرار گرفتن در معرض دود تنباکو، بافت‌های گلو را تحریک میکند و علائم گلو درد را تشدید می کند. همچنین قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های هوا، مواد شیمیایی صنعتی یا پاک‌کننده‌های خانگی با بوهای قوی می‌تواند گلو را تحریک کند و موجب التهاب شود.
جهت درمان گلو درد محیطی و خشکی گلو توصیه به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض محرک‌ها، استفاده از مرطوب کننده‌ها برای افزودن رطوبت به هوا و پرهیز از سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود میشود.

• گلو درد مرتبط با تنفس دهانی:

یکی دیگر از مواردی که باعث گلو درد می شود نفس کشیدن از راه دهان به‌جای بینی هنگام خواب می باشد.
این مشکل معمولا با خشکی آن منطقه همراه است که بعد از نوشیدن مایعات گرم بهتر می‌شود.

• گلودرد مرتبط با التهاب لوزه:

به توده ی نرم و کوچک پشت گلو لوزه می‌گویند. این لوزه‌ها سبب به دام افتادن میکروب‌هایی می‌شوند که قصد بیمار کردن فرد را از راه گلو دارند.
در صورت عفونی شدن و التهاب لوزه این توده‌های کوچک دچار تورم می شوند. باکتری و ویروس عامل اصلی التهاب لوزه می باشد که شخص آن را با عفونت گلو احساس می‌کند.

علائم گلو درد

• تب
• خارش گلو
• سوزش گلو
• سردرد
• خشکی گلو
• گرفتگی صدا
• خلط پشت گلو
• ناراحتی معده
• تورم غدد لنفاوی
• گرفتگی بینی
• آبریزش بینی
• سرفه
• خستگی
• گرفتگی صدا
• کم شدن اشتها
• بلع دشوار
• تورم و قرمزی لوزه
• وجود لکه‌های سفید یا چرک روی لوزه‌ها

تشخیص گلو درد:

پزشک اغلب با بررسی نشانه ها و سابقه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی که در ادامه شرح خواهیم داد به تشخیص می‌رسد:
• استفاده از چراغ‌قوه جهت نگاه کردن به گلو و معمولا معاینه گوش‌ها و مجرای بینی
• لمس آرام گردن جهت بررسی غدد متورم
• گوش دادن به صدای تنفس با استفاده از گوشی پزشکی

• سواب حلق:
در اکثر موارد جهت تشخیص عفونت استرپتوکوکی در صورت مشکوک بودن به گلودرد باکتریایی برای تایید عفونت استرپتوکوکی مخاط موجود در پشت حلق را پزشک با استفاده از یک سواب (اپلیکاتور و پنبه مخصوص) نمونه‌ای از ترشحات پشت گلو را به آزمایشگاه می‌فرستد.
بسیاری از کلینیک‌های مجهز به آزمایشگاه می‌‌توانند نتیجه این آزمایش را در عرض چند دقیقه سریع دریافت کنند.

• تست EBV:
آزمایش تشخیص شایع‌ترین ویروس تبخال انسانی که همراه با گلودرد است و در صورتی که پزشک به آن مشکوک باشد اقدام به درخواست ان می‌کند.

در چه صورت باید برای گلو درد به پزشک مراجعه کنیم؟

در کودکان طبق توصیه‌ی آکادمی متخصصان بیماری‌های اطفال آمریکا، در صورتی که گلودرد کودک بعد از مصرف نوشیدنی در صبح برطرف نشد باید کودک را نزد پزشک ببریم.
در افراد بزرگسال در صورتی که گلودرد با هریک از مشکلات زیر همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنیم:
• سختی در تنفس
• اختلال بلع
• ریختن آب دهان غیرمعمول که ممکن است نشان‌دهنده ی ناتوانی در بلع باشد
• گلودرد شدید باشد یا بیش تر از یک هفته طول بکشد
• اختلال بلع
• مشکل در باز کردن دهان
• درد مفاصل
• گوش‌درد
• راش پوستی
• تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد
• وجود خون در بزاق یا خلط
• گلودردهای مکرر
• احساس توده در گردن
• گرفتگی صدا که بیش تر از دو هفته طول بکشد
• تورم در ناحیه گردن یا صورت

برای خرید قرص گلو درد میتوانید از سایت داروخانه آنلاین دراکت به همراه مشاوره رایگان اقدام نمائید.

درمان خانگی گلو درد

صرف‌نظر از علت گلودرد، راهکارهایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، می‌توانند به ما جهت کم شدن علائم کمک کنند:

• استراحت:
به‌اندازه‌ی کافی بخوابیم. همچنین بهتر است به صدای خود استراحت بدهیم و در صورت امکان کمتر صحبت کنیم.

• مصرف مایعات:
مایعات،گلو را مرطوب نگه می‌دارد و از کم‌آبی بدن پیشگیری می‌کند. توصیه می شود از مصرف کافئین و الکل پرهیزکنید چون می‌توانند موجب کم‌آبی بدن شوند.

• غذاها و نوشیدنی‌های آرام‌بخش:
مایعات گرم مثل سوپ چای بدون کافئین یا آب گرم با عسل می‌توانند گلودرد را تسکین دهند.

• غرغره آب‌نمک:
غرغره آب‌نمک می‌تواند به تسکین گلودرد کمک کند. کودکان بزرگ‌تر از شش سال و بزرگسالان می‌توانند آن را غرغره کنند و سپس بیرون بریزند.

• هوای مرطوب:
استفاده از یک مرطوب‌کننده هوای خنک، جهت از بین بردن هوای خشکی که ممکن است موجب تحریک بیشتر گلودرد شود کمک‌کننده است. باید مرطوب‌کننده را مرتب تمیز کنیم تا قارچ یا باکتری در آن رشد نکند.

• مصرف آب‌نبات سرماخوردگی:
استفاده از آن می‌تواند گلودرد را تسکین دهد ولی به دلیل خطر خفگی، مصرف آن‌ها برای کودکان 4 ساله و کمتر توصیه نمی‌شود.

• پرهیز از عوامل تحریک‌کننده:
توصیه می شود از دود سیگار و محصولات شوینده‌ی تحریک‌کننده گلو دوری کنیم.

• ماندن در منزل تا زمان بهبودی:
این عمل می‌تواند به محافظت از سایر افراد در برابر ابتلا به سرماخوردگی یا دیگر ویروس‌ها کمک کند.

درمان گیاهی گلو درد

• دمنوش گل گاوزبان:
از این دمنوش جهت تسکین درد گلو می توان استفاده کرد. همچنین این گیاه برای کم کردن اضطراب و استرس هم کاربرد دارد.

• عناب و شربت شیرین بیان:
از دیگر داروهای گیاهی که در درمان گلودرد کاربرد دارد می توان به دمنوش عناب و شربت شیرین بیان اشاره کرد. این دو مورد را می‌توان همراه با گل گاوزبان هم دم کرد که باعث کاهش درد گلو می شود.

• چای:
یکی از تسکین‌دهنده‌های گلو درد چای می باشد. هر نوعی از آن دارای آنتی‌اکسیدانی است که باعث تقویت ایمنی بدن می شود و عفونت را دفع می کند. جهت تقویت بیشتر پیشنهاد می شود یک قاشق چای‌خوری عسل به چای اضافه کنید.

• نعناع فلفلی:
نعناع شامل منتول است که به رقیق شدن مخاط و آرام کردن گلو درد و سرفه کمک می‌کند.
نعناع همچنین دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و ضد ویروسی است که ممکن است موجب بهبودی شود. هرگز از روغن‌های ضروری بدون مخلوط کردن آن‌ها با روغن حامل مثل روغن زیتون، روغن بادام شیرین یا روغن نارگیل نرم استفاده نکنید.
می توانید برای روغن نعناع، پنج قطره از اسانس را با یک اونس روغن حامل انتخابی مخلوط کنید.

• آبلیمو:
آبلیمو که از آن به عنوان یک نوشیدنی نیروبخش یاد می شود ممکن است باعث کاهش دردگلویی که در هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا رخ می‌دهد‌ شود.
لیمو شامل ویتامین C میباشد و آنتی‌اکسیدان است. همچنین میزان تولید بزاق را افزایش می‌دهد که خود به مرطوب نگه‌داشتن غشاهای مخاطی می تواند کمک کند. ترکیب لیمو با آب گرم و کمی عسل یا آب نمک می تواند بهترین راه برای به حداکثر رساندن خواص آن باشد.

• دارچین:
دارچین یکی دیگر از مواد غذایی سالم طبیعی با محتوای آنتی‌اکسیدان‌های بالا است. رایحه شیرین آن کمک به باز‌کردن سینوس‌ها ‌می‌کند. زمانی ‌که به گلودرد مبتلا هستید، استفاده از دارچین می‌تواند به کم شدن تولید مخاط و تنفس راحت‌تر کمک‌کند.

• زنجبیل:
زنجبیل خلط‌آور است و کمک به شل‌کردن و دفع مخاط از دستگاه تنفسی ‌می‌کند. زنحبیل دارای خواص ضدالتهابی می‌باشد و با باکتری‌های بد مبارزه می‌کند. گردش خون را تقویت می‌کند و کمک به بهبود جریان اکسیژن و دفع سموم می‌کند.

• شنبلیله:
شنبلیله فواید زیادی برای سلامتی دارد. می‌توانید دانه شنبلیله بخورید، از روغن موضعی آن استفاده کنید یا چای شنبلیله مصرف کنید.
چای شنبلیله یک درمان طبیعی جهت کاهش التهاب گلو می باشد که همچون شربت برای التهاب گلو کاربرد دارد‌. می‌تواند درد را تسکین دهد و باکتری‌هایی که موجب تحریک یا التهاب می‌شوند را از بین ببرد. این نکته حائز اهمیت است که خانم های باردار از شنبلیله نباید استفاده کنند.

• ریشه شیرین بیان:
ریشه شیرین بیان از قدیم جهت درمان گلو درد استفاده می‌شده است. تحقیقات نشان می‌دهد که مخلوط آن با آب برای غرغره اثر بخش است.

• سیر:
سیر دارای خواص ضدباکتریایی طبیعی می باشد. این ماده غذایی شامل آلیسین است و برای درمان گلو درد کاربرد دارد. همچنین شامل یک ترکیب ارگانوسولفر است که به دلیل توانایی آن در مبارزه با عفونت‌ها شناخته شده است. مصرف مکمل سیر به طور منظم می‌تواند به جلوگیری از ابتلا به ویروس سرماخوردگی کمک کند.

• ریشه گل ختمی:
ریشه گل ختمی دارای خواص نرم کنندگان می باشد و با مصرف دمنوش آن می توان التهاب گلو را کاهش داد.

انواع قرص گلو درد

بعضی از قرص‌های گلو درد بدون نسخه در دسترس هستند و معمولا اولین خط دفاعی در برابر علائم گلو درد خفیف تا متوسط هستند.
این داروها اغلب به چند دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:

• مسکن‌ها

داروهای مسکن مثل استامینوفن و ایبوپروفن به کاهش گلو درد و کاهش تب مرتبط با گلو درد می‌توانند کمک کنند.

• داروهای ضد احتقان

ضد احتقان‌های خوراکی مثل شربت سودوافدرین یا فنیل افرین می‌توانند به کم شدن احتقان بینی کمک کنند و گلو درد مرتبط با آن را کاهش دهند.

• قرص‌های گیاهی گلو درد

آلتادین یک قرص گیاهی شامل گل ختمی، نعناع و شیرین بیان و قرص لیکوفار شامل شیرین بیان و اکالیپتوس برای گلو درد هستند.
در موارد شدید تر یا گلو درد مداوم، یک پزشک ممکن است قرص گلو درد را جهت رفع علت زمینه‌ای تجویز کند که تجویز آن شامل موارد زیر باشد:

• آنتی بیوتیک

اگر ناشی از عفونت باکتریایی مثل استرپتوکوک باشد. آنتی بیوتیک‌هایی همانند پنی‌سیلین یا آموکسی‌سیلین جهت درمان عفونت چرکی و پیشگیری از عوارض تجویز شود.

•کورتیکواستروئیدها:

داروهای کاهش‌دهنده التهاب مثل کورتیکواستروئیدها ممکن است جهت کاهش تورم و التهاب در گلو تجویز شوند؛ به خصوص در موارد گلو درد شدید همراه با التهاب لوزه.

• ضد ویروس:

در موارد کمی که گلو درد ناشی از عفونت ویروسی مثل آنفلوآنزا باشد داروهای ضد ویروسی برای کاهش شدت و طول مدت علائم ممکن است تجویز شود.

روش های پیشگیری از گلو درد

• بهترین راه جهت جلوگیری از گلودرد دوری از میکروب‌های ایجادکننده‌ی آن می باشد.

• شستن دست‌ها به‌طور مکرر و کامل حداقل به مدت 20 ثانیه به‌ویژه بعد از استفاده از دستشویی، قبل و پس از غذا خوردن و پس از عطسه یا سرفه.

• از استفاده‌ی مشترک از لیوان یا ظروف اجتناب کنیم.

• از دستمال‌کاغذی در صورت سرفه یا عطسه استفاده کنیم و بعد از استفاده آن را دور بیاندازیم و دستان خود را بشویید.

• در صورت در دسترس نبودن آب و صابون میتوانید ضد عفونی‌کننده‌های الکلی را جایگزینی جهت شستن دست‌ها قرار دهید.

• از تماس نزدیک با افراد بیمار یا علامت‌دار جلوگیری کنیم.

کلام آخر
گلو درد ممکن است یک عارضه ساده به نظر بیاید ولی توجه به علائم و درمان به‌موقع آن اهمیت دارد.
درمان‌های خانگی و داروهای بدون نسخه می‌توانند در بسیاری از موارد کمک‌کننده باشند در صورت شدید شدن علائم مشورت با پزشک جهت ارزیابی دقیق‌تر و دریافت درمان مناسب ضروری است.