تزریق آمپول انسولین به عنوان یک شیوه درمانی موثر، نه تنها در تنظیم دقیق میزان قند خون نقش بسزایی دارد، بلکه از بروز عوارض جدی ناشی از دیابت همچون آسیب های وارده بر اعصاب، کلیه ها و قلب نیز جلوگیری می کند. پیشرفت تکنولوژی و ابداع روش های جدید تزریق انسولین مانند قلم های تزریقی و پمپ های هوشمند، دسترسی بیماران به این داروی مهم را تسهیل کرده و اثربخشی درمان را به طور قابل توجهی افزایش داده است. در ادامه این مقاله از دراکت، به پرسش هایی همچون موارد مصرف و کاربرد انسولین، شیوه صحیح تزریق آن و عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این دارو پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع تری در این زمینه کسب نمایید.
موارد مصرف انسولین
آمپول انسولین، در کنار رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم، به عنوان روشی موثر جهت کنترل سطح بالای قند خون در افراد مبتلا به دیابت مورد استفاده قرار می گیرد. مدیریت دقیق قند خون از بروز عوارض جدی همچون آسیب کلیوی، نابینایی، اختلالات عصبی، قطع عضو و اختلال در عملکرد جنسی پیشگیری کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد. داروی انسولین، به عنوان جایگزینی برای انسولین تولید شده توسط بدن، به عنوان یک درمان ساخته شده است که ساختاری مشابه انسولین طبیعی دارد.
سرعت اثرگذاری انواع مختلف انسولین با یکدیگر متفاوت است. برخی از انواع انسولین، مانند انسولین اسپارت، به سرعت وارد عمل شده و مدت زمان اثرگذاری کمتری نسبت به انسولین های معمولی دارند. مکانیسم اثر این دارو بر این اساس است که به گلوکز موجود در خون کمک می کند تا وارد سلول ها شده و به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار گیرد. معمولاً این نوع داروها با انسولین های با اثر متوسط یا طولانی مدت به صورت ترکیبی تجویز می شود.
مکانیسم اثر داروی انسولین
آمپول انسولین و انواع آن با تقویت جذب گلوکز، به خصوص در ماهیچه های اسکلتی و بافت چربی، و با کاهش تولید قند در کبد، سطح قند خون را تنظیم می کنند. این داروها ضمن مهار لیپولیز و پروتئولیز و جلوگیری از تجزیه چربی ها و پروتئین ها، سنتز پروتئین را هم بالا می برد. سلول های عضلانی، کبدی و چربی از جمله اصلی ترین اهداف درمانی این داروها محسوب می شوند. میزان جذب این داروها در بدن بسته به نوع و برند محصول متفاوت است. متابولیسم انسولین عمدتاً در کبد (بیش از نیمی از دوز مصرفی)، کلیه ها (حدود 30 درصد)، بافت چربی یا ماهیچه (تقریباً 20 درصد) صورت می گیرد و از طریق ادرار دفع می شود.
نحوه مصرف آمپول انسولین
برای تزریق آمپول انسولین، از ابزارهایی مانند سرنگ، قلم انسولین یا پمپ انسولین استفاده می شود. انتخاب نوع ابزار تزریق به عوامل مختلفی همچون انتخاب شخص، وضعیت سلامتی و غیره بستگی دارد. محل تزریق انسولین نیز می تواند در قسمت های مختلف بدن مانند ران، باسن، بازو یا شکم باشد. توجه داشته باشید که محل تزریق در ناحیه شکم باید حداقل ۵ سانتی متر از ناف فاصله داشته باشد تا بدن بتواند انسولین را به خوبی جذب کند. همچنین، برای جلوگیری از ضخیم شدن یا زخم شدن پوست، محل تزریق را به طور مرتب تغییر دهید.
میزان و زمان تزریق انسولین، بسته به سطح قند خون، اهداف درمانی و عوامل دیگری مانند رژیم غذایی و فعالیت بدنی، به صورت فردی تعیین می شود. پزشک شما ممکن است توصیه کند که انسولین را یک ساعت قبل از غذا یا درست قبل از غذا تزریق کنید. دوز دقیق انسولین نیز بر اساس شدت بیماری و سایر عوامل مرتبط با آن تعیین می شود.
مقدار مصرف داروی انسولین
قبل از تزریق آمپول انسولین، حتماً قلم یا ویال حاوی آن را به دقت بررسی کنید. محلول انسولین باید شفاف و بدون ذرات معلق باشد. از استفاده از محلولی که رنگ آن تغییر کرده یا ذراتی در آن مشاهده می شود، خودداری نمایید. پیش از هر تزریق، محل مورد نظر را با محلول ضدعفونی کننده تمیز کنید. برای جلوگیری از ایجاد عوارضی مانند ضخیم شدن پوست یا تشکیل توده، هر بار محل تزریق را تغییر دهید. بهترین نقاط برای تزریق انسولین، شکم، ران، باسن و پشت بازو هستند. از تزریق در نواحی پوستی که قرمز، متورم، خارش دار یا آسیب دیده هستند، اجتناب کنید.
زمان مصرف انسولین
پیش از تزریق آمپول انسولین، حتماً دستورالعمل های موجود در بسته بندی دارو را به دقت مطالعه نمایید. این دارو معمولاً ۵ تا ۱۰ دقیقه قبل از صرف غذا، به صورت زیر پوستی تزریق می شود. از تزریق وریدی یا عضلانی این دارو خودداری کنید، چرا که امکان دارد افت شدید قند خون را به دنبال داشته باشد. با توجه به اثر سریع این نوع انسولین، در صورتی که بلافاصله پس از تزریق قادر به صرف غذا نیستید یا قند خون شما پایین است، از تزریق آن بپرهیزید. پس از تزریق، از مالیدن محل تزریق اجتناب کنید.
برای خرید قرص دیابت میتوانید از سایت دراکت به همراه مشاوره رایگان اقدام نمائید.
عوارض آمپول انسولین
عوارض جانبی این دارو بسیار متنوع بوده و می توانند شامل واکنش های موضعی در محل تزریق نظیر درد، قرمزی و التهاب، اختلالات گوارشی مثل تهوع و اسهال، دردهای عضلانی همچون کمردرد، عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، افزایش وزن و برخی دیگر از علائم شوند. خوشبختانه، بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند، عوارض جانبی جدی را تجربه نمی کنند.
با این حال، برخی عوارض جانبی جدی نیز ممکن است رخ دهد. این عوارض شامل تعریق بیش از حد، لرزش، تپش قلب سریع، گرسنگی شدید، تاری دید، سرگیجه و احساس گزگز در اندام ها، همچنین علائم ناشی از کاهش سطح پتاسیم خون مانند گرفتگی عضلات، ضعف و اختلال در ضربان قلب می شوند.
در مطالعات بالینی، برخی از شایع ترین عوارض جانبی گزارش شده عبارتند از:
● نازوفارنژیت، فیاسپ بعد از غذا با انسولین دتمیر (23.9%)
● بروز عفونت ادراری (5.9%)
● عفونت دستگاه تنفس فوقانی (9.1%)
● اسهال (5.4%)
● کمردرد (5.2%)
● ایجاد حالت تهوع (4.9%)
● هیپوگلیسمی شدید (8%)
● عفونی شدن دستگاه تنفسی فوقانی (7.4%)
بهترین مناطق بدن برای تزریق واکسن انسولین
برای تزریق آمپول انسولین، معمولاً نواحی مختلفی از بدن پیشنهاد می شود. این نواحی شامل:
● شکم: ناحیه شکم به دلیل دسترسی آسان و جذب سریع انسولین، یکی از رایج ترین محل های تزریق است. این ناحیه را می توان به قسمت های مختلفی از جمله منطقه بالای شکم، کمربند شکم و منطقه پایین شکم تقسیم کرد و محل تزریق را به طور متناوب تغییر داد.
● بازوها: قسمت فوقانی بازو نیز مکان مناسبی برای تزریق انسولین است. برای تسهیل تزریق، می توانید با استفاده از یک بند، عضله بازو را سفت کرده و در قسمت نرم تر پوست، تزریق را انجام دهید.
● ران ها: ناحیه فوقانی ران نیز از دیگر گزینه های مناسب برای تزریق انسولین است. مشابه بازو، می توانید با سفت کردن عضله ران، محل تزریق را راحت تر پیدا کنید.
● بخش خارجی بازو: در مواردی که فرد به تنهایی قادر به تزریق نباشد، قسمت خارجی بازو می تواند گزینه مناسبی باشد. برای این کار، بازو را به سمت خارج خم کرده و در نیمه پایینی آن تزریق را انجام دهید.
انتخاب بهترین محل تزریق به عوامل مختلفی بستگی دارد و بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک با توجه به شرایط فردی شما، مناسب ترین محل تزریق را تعیین خواهد کرد. همچنین، توصیه می شود که به طور منظم محل تزریق را تغییر دهید تا از ایجاد توده چربی یا آسیب به بافت پوست جلوگیری شود.
کلام پایانی
در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین دراکت، به بررسی نقش مؤثر آمپول انسولین در کنترل بیماری دیابت پرداختیم. انسولین به عنوان یک ابزار درمانی ضروری، به بیماران مبتلا به دیابت نوع یک و دو کمک می کند تا سطح قند خون خود را در محدوده طبیعی حفظ کرده و از بروز عوارض خطرناک این بیماری پیشگیری نمایند. تحولات چشمگیر در حوزه فناوری های پزشکی، به ویژه در زمینه ابزارهای تزریق انسولین مانند قلم های تزریقی و پمپ های انسولین، باعث شده است که بیماران بتوانند خیلی ساده تر و دقیق تر برای درمان خود اقدام کنند.
