یکی از داروهایی که در نوزادان برای کاهش تب، درد دندان و موارد این چنینی استفاده میشود قطره استامینوفن است. قطره استامینوفن نقش مهمی در کنترل درد و تب دارد و توسط پزشکان بسیاری برای کنترل این موارد تجویز میشود. برای بسیاری از والدین پیش از استفاده از قطره استامینوفن سؤال است میزان و نحوه مصرف این دارو چگونه است و آیا این قطره عوارضی برای کودک به همراه دارد یا خیر. در ادامه این مقاله به جواب این سؤال‌ها به شکل کامل خواهیم پرداخت.
قطره استامینوفن برای نوزاد چیست؟
استامینوفن دارویی است که جهت درمان درد و تب از آن استفاده می‌کنند و برای استفاده نوزادان به شکل قطره به تولید می‌رسد. قطره استامینوفن را در بسیاری از نقاط دنیا با نام «تایلنول» می‌شناسند که بدون نسخه پزشک قابل خریداری است. با وجودی که خرید این قطره نیازی به تجویز پزشک ندارد؛ اما باید نکاتی را در مورد مصرف این قطره در نظر گرفت و سپس از آن برای نوزاد استفاده کرد.
انواع فرم استامینوفن برای نوزادان
این دارو به چند شکل قطره، شربت و قرص‌های جویدنی و شیاف در بازار برای نوزادان به تولید می‌رسد. قطره استامینوفن برای نوزادان استفاده میشود، از شربت استامینوفن می‌توان برای کودکان بالای یک سال استفاده کرد و قرص‌های جویدنی برای کودکان بالای ۲ سال استفاده دارد. شیاف استامینوفن نیز مناسب کودکانی است که قادر به خوردن دارو نیستند یا دارو را بالا می‌آورند.
غلظت قطره استامینوفن از شربت آن بالاتر است و به همین دلیل باید در میزان استفاده از آن احتیاط بیشتری صورت گیرد. نسخه‌های جدید این دارو، با غلظت مورد تأیید ۶۰ میلی‌گرم در ۵ میلی‌لیتر به تولید رسیده‌اند و به همین دلیل باید از مصرف قطره‌های قدیمی استامینوفن به شدت خودداری کرد.
نام‌های دیگر قطره استامینوفن برای نوزادان
استامینوفن نام عمومی این دارو به شمار می‌رود و در برخی کشورها آن را با نام «پاراکتامول»، «قطره استامینوفن پاراکید» و «قطره استامینوفن تایلانول» که با نام «قطره تایلانول» شناخته میشود، می‌شناسند.
از چه زمانی می‌توان به کودک استامینوفن داد؟
قطره استامینوفن مناسب کودکان بالای دو ماه است. در زیر دوماهگی و به خصوص در ماه اول سیستم گوارشی کودک در حال رشد است و به جز شیر مادر و یا شیرخشک نمی‌تواند پذیرای ماده دیگری باشد. با این وجود باید در صورت مشاهده تب و یا هرگونه مشکل دیگری در کودک با پزشک کودک مشورت کرد تا در صورت نیاز دارو تجویز شود.
میزان قطره استامینوفن برای نوزاد
در مورد میزان نحوه مصرف استامینوفن تنها پزشک است که می‌تواند با معاینه نوزاد و بررسی وضعیت او نظر دهد. میزان این دارو بر اساس وزن کودک 10-15 میلی گرم برای هر کیلو وزن کودک هر 6 ساعت داده میشود.
از قطره استامینوفن برای شیرخوار به طور معمول هر چهار تا شش ساعت یکبار استفاده میشود و باید توجه داشت که نباید در طی ۲۴ ساعت بیشتر از ۵ نوبت به نوزاد قطره داد. این دارو نباید بیشتر از ۷ روز متوالی مورد استفاده قرار گیرد. اثربخشی این دارو ۳۰ دقیقه پس از مصرف آن است و اگر پس از ۲۴ ساعت از مصرف دارو، درد و تب کودک قطع نشد باید حتماً به پزشک مراجعه کرد.
چه زمانی می‌توان از قطره استامینوفن برای نوزادان استفاده کرد؟
همان‌طور که گفته شد از قطره استامینوفن نوزاد برای کنترل درد و تب استفاده میشود. شرایطی که از این قطره می‌توان در آنها استفاده کرد به شرح زیر هستند:
دندان درآوردن کودک
روند دندان درآوردن کودک بسیار دردناک است و همین مسئله استفاده از استامینوفن را برای کنترل این درد و آرامش کودک واجب می‌کند.
کنترل درد عفونت گوش
عفونت گوش با درد بسیاری همراه است و در بسیاری موارد پزشکان در روند درمان از داروی استامینوفن برای کنترل درد استفاده می‌کنند.
استفاده از قطره استامینوفن برای نوزادان بعد از واکسن
واکسیناسیون جزو جدایی‌ناپذیر زندگی نوزادان است. بسیاری از نوزادان پس از زدن واکسن تب می‌کنند و به همین دلیل استفاده از قطره استامینوفن برای نوزادان بعد از واکسن ضروری است. بسیاری تصور می‌کنند با دادن قطره پیش از واکسیناسیون می‌توانند از بروز تب جلوگیری کنند. این کار بسیار اشتباه است؛ زیرا اثر واکسن کاهش می‌یابد و سلامتی کودک تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.
نکات مهم در هنگام استفاده از قطره استامینوفن برای نوزادان
در هنگام استفاده از قطره استامینوفن موارد زیر را در نظر داشته باشید:
• ابتدا تاریخ انقضا قطره استامینوفن را بررسی کنید و در صورتی که از تاریخ آن گذشته آن را دور بیندازید.
• مطمئن شوید که کودک از داروی حاوی استامینوفن دیگری استفاده نمی‌کند زیرا مصرف بیش از حد استامینوفن می‌تواند به کبد کودک آسیب برساند. بسیاری از داروهای سرماخوردگی، سرفه و آلرژی دارای استامینوفن در ترکیب خود هستند.
• دوز داروی استامینوفن را حتماً با قطره‌چکان، سرنگ یا پیمانه موجود در بسته‌بندی به او بدهید تا از مقدار صحیح دارو اطمینان داشته باشید.
• اگر برای کاهش تب از استامینوفن استفاده می‌کنید حتماً دمای بدن و سن کودک را در نظر داشته باشید. اگر نوزاد کمتر از سه ماه دارد و دمای مقعد او ۳۸ درجه سانتیگراد یا بیشتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. اگر کودک بین سه ماه و ۳ سال است و دمای بدنش ۳۹ درجه سانتیگراد یا بیشتر است حتماً با پزشک تماس بگیرید.
• در صورتی که کودک تا ۲۰ دقیقه پس از خوردن استامینوفن استفراغ کرد باید دوز آن را دوباره تکرار کنید. اگر بعد از ۲۰ دقیقه استفراغ کرد دوز بعدی را ۴ ساعت بعد به او بدهید.
• داروی مایع استامینوفن را پیش از مصرف به خوبی تکان دهید.
• اگر تب کودک بیش از سه روز و درد او بیش از پنج روز ادامه یافت حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
آیا مصرف استامینوفن می‌تواند باعث خواب او شود؟
قطره استامینوفن باعث کنترل درد و تب میشود. زمانی که درد کودک برطرف میشود و تب کاهش می‌یابد به شکل ناخودآگاه نوزاد به خواب می‌رود. در واقع قطره استامینوفن یک داروی خواب‌آور نیست؛ بلکه تأثیرات آن بر روی بدن است که باعث خواب نوزاد میشود.
کلام پایانی
قطره استامینوفن نوزادان جهت کنترل درد و تب تجویز میشود. به هیچ عنوان نباید از این دارو به شکل خودسرانه به خصوص در کودکان زیر سه ماه استفاده کرد زیرا می‌تواند آسیب‌های جدی به آنها برساند. قطره استامینوفن می‌تواند در شرایط مختلف همچون دندان درآوردن، واکسن زدن و کنترل درد گوش بسیار مؤثر باشد و به کنترل و کاهش درد در این شرایط به نوزاد کمک کند.
