آمپول پروژسترون یکی از داروهایی است که جهت افزایش سطح هورمون پروژسترون در بدن تجویز می‌شود. تزریق آمپول پروژسترون به دلایل مختلفی همچون درمان سیکل‌های نامنظم قاعدگی، درمان خونریزی رحم و… تجویز می‌شود و به هیچ عنوان نباید به شکل خودسرانه از آن استفاده کرد.همچنین شما میتوانید برای بهبود مشکلات قاعدگی خود با خرید قرص عادگی از سایت دراکت قدام نمائید.در این مقاله به آمپول پروژسترون، نحوه مصرف، عوارض جانبی و موارد احتیاطی! به شکل کامل خواهیم پرداخت.
پروژسترون چیست؟
پیش از اینکه بخواهیم در مورد آمپول پروژسترون صحبت کنیم بهتر است از هورمون پروژسترون کمی بگوییم. پروژسترون یک هورمون طبیعی است که به شکل طبیعی در بدن زنان و مردان تولید می‌شود. به طور معمول این هورمون سطح یکسانی در طول عمر دارد؛ اما در چرخه قاعدگی زنان و دوران بارداری به ویژه سه‌ماهه اول، سطح آن دچار تغییر می‌شود. این هورمون نقش مهمی را در آماده سازی رحم برای بارور کردن جنین دارد و کمک می‌کند رگ‌های خونی در رحم انبساط پیدا کنند تا لانه‌گزینی و تغذیه جنین به شکل درستی انجام گیرد. از دیگر وظایف این هورمون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• رشد پستان‌ها
• کمک به تقویت دیواره رحم
• عدم تولید شیر در بدن زنان پیش از زمان زایمان
آمپول پروژسترون چیست؟
آمپول پروژسترون همان‌طور که نامش نشان می‌دهد حاوی این هورمون است و زمانی که بدن افراد این هورمون را به اندازه کافی ترشح نکند از آن استفاده می‌شود. این آمپول با جلوگیری از رشد و آزاد شدن تخمک در طول چرخه قاعدگی اثر خود را برای بدن می‌گذارد. همچنین این دارو باعث می‌شود پوشش رحم به شکلی تغییر کند که احتمال اتصال تخمک به آن به حداقل برسد. آمپول پروژسترون همچنین باعث ضخیم‌تر شدن مخاط دهانه رحم می‌شود و کمک می‌کند حرکت اسپرم از طریق رحم به طرف تخمک متوقف شود.
آمپول پروژسترون برای چیست ؟
از آمپول پروژسترون در موارد زیر بسیار استفاده می‌شود:
- جهت درمان خونریزی رحم که به دلیل عدم تعادل هورمونی رخ می‌دهد.
- درمان زنانی که چرخه قاعدگی طبیعی آنها به هم خورده است.
- جهت پریود شدن زنانی که مدت‌هاست از قاعدگی آنها گذشته است.
- جهت هورمون تراپی در افرادی که دچار عدم تعادل هورمونی هستند.
مراقبت‌های پیش از مصرف آمپول پروژسترون
بسیار مهم است که افراد پیش از تزریق آمپول پروژسترون در صورت داشتن شرایط زیر حتماً پزشک را مطلع کنند:
• حساسیت به پروژسترون
• داشتن حساسیت به مواد غذایی یا مواد دیگر
• سقط جنین
• داشتن خونریزی واژینال بدون دلیل
• داشتن مشکلات سلامتی همچون اختلال خونریزی، لخته شدن خون، سرطان سینه، حمله قلبی، بیماری کبد، سکته، تومورهایی که پروژسترون یا استروژن باعث رشد آن می‌شوند.
آمپول برای پریود شدن
معمولا، متخصص زنان و زایمان برای پریود شدن آمپول پروژسترون را تجویز می کند. در صورتی که چرخه قاعدگی به صورت غیرطبیعی قطع شده باشد، حالت آمبوره رخ می دهد و استفاده از این آمپول می تواند این مشکل را درمان کند و پریود را به حالت اولیه بازگرداند.
عوارض آمپول پروژسترون
بروز عوارض جانبی بر اثر استفاده از این دارو بسیار نادر است؛ اما ممکن است در برخی افراد عوارض جانبی زیر دیده شود. با مشاهده این علائم باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد. عوارض آمپول پروژسترون به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
عوارض معمول
• افزایش موهای بدن و صورت
• ریزش موی سر
• خواب‌آلودگی یا سرگیجه
• درد و تورم در محل تزریق
• حساسیت سینه
• سردرد
• افزایش وزن و یا کاهش وزن
• بروز آکنه
• حالت تهوع
عوارض جدی‌تر آمپول پروژسترون
• زرد شدن چشم‌ها و پوست
• درد معده و شکم
• تهوع
• استفراغ مداوم
• خونریزی
• ترشحات غیرعادی واژن (خونریزی شدید و یا لکه بینی)
• قطع قاعدگی (آمنوره)
• بروز توده در سینه
• تورم مچ پا
• تغییرات روحی (افسردگی و عصبی بودن)
• بروز لکه‌های تیره بر روی پوست و صورت
• تکرر ادرار دردناک
• ادرار تیره
عوارض نادر و خطرناک
• مشکل در تنفس
• سردرد شدید ناگهانی
• غش کردن
• ضعف در یک طرف بدن
• مشکل در صحبت کردن
• درد قفسه سینه، فک و دست چپ
• تغییرات بینایی (به عنوان مثال، تاری دید و دوبینی و یا از دست دادن بینایی)
• گیجی
• درد، قرمزی و تورم در بازوها یا پاها
• واکنش آلرژیک همراه با خارش و قرمزی پوست، مشکل در تنفس، بثورات پوستی، تورم دهان، گلو یا زبان
• سرگیجه بسیار شدید
عوارض آمپول پروژسترون برای پریود شدن
در صورتی که آمپول پروژسترون را برای پریود تزریق کنید، ممکن است عوارضی مانند افزایش مدت زمان خونریزی یا لکه بینی،احساس درد، تورم یا حساسیت در سینه‌ها،بالا رفتن ضربان قلب را تجربه کنید. همچنین، در برخی از موارد کارکرد کبد تحت تاثیر قرار می‌گیرد و مشکلاتی مانند تغییر رنگ مدفوع و ادرار یا زردی پوست تجربه می‌شود. واکنش‌های آلرژیک پوستی نیز در برخی از موارد پس از تزریق این آمپول مشاهده می‌شوند. در صورتی که هر یک از این عوارض تشدید شوند، باید سریعا به پزشک اورژانس مراجعه شود.
عوارض دوتا آمپول پروژسترون
این آمپول به طور معمول عوارض جانبی شدید ندارد و معمولا، افراد پس از آن عارضه خاصی را تجربه نمی کنند. در برخی از موارد ممکن است بیماران عوارض زیر را تجربه کنند:
• کاهش میل جنسی
• ریزش مو
• مشکلات خواب
• مشکلات گوارشی
• حساس شدن سینه ها
در موارد بسیار نادر، برخی از عوارض بروز پیدا می کنند که می توانند نشان دهنده شرایط بدنی نامناسبی باشند و فرد باید سریعا به اورژانس مراجعه کند. این عوراض به شرح زیر هستند:
• بالا رفتن ضربان قلب
• بروز حساسیت و خارش یا ترشح در واژن
• واکنش آلرژیک مانند خارش و قرمزی پوست یا متورم شدن گلو یا دهان
• سرگیجه ، غش کردن یا تشنج
• تکرر ادرار
• خونریزی غیرطبیعی
• اختلالات در کبد مانند رنگ نامتعارف ادرار یا مدفوع، زردی پوست
عوارض آمپول پروژسترون در بارداری
عوارضی که ممکن است پس از تزریق آمپول پروژسترون در بارداری رخ دهند، به شرح زیر هستند:
• واکنش های آلرژیک
• به وجود آمدن لخته خون در بدن
• آسیب کبدی
• سردردهای مزمن
• احساس افسردگی
• نفخ
تداخلات دارویی آمپول پروژسترون
آمپول پروژسترون ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته باشد و به همین دلیل باید در صورت استفاده از هرگونه دارویی، پیش از مصرف پروژسترون این مسئله را با پزشک در میان گذاشت. از جمله داروهایی که با آمپول پروژسترون تداخل دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کورتیکواستروئیدها (هیدروکورتیزون، پردنیزون)
• آنتی بیوتیک‌های سفالوسپورین (سفتازیدیم، سفوروکسیم)
• مهارکننده‌های پروتئاز HIV (مانند آتازاناویر، ریتوناویر، نلفیناویر) و دیگر داروهای HIV (افاویرنز، نویراپین)
• بسیاری از داروهای تشنج (مانند توپیرامات، روفینامید، باربیتورات، کاربامازپین)
• ریفامایسین‌ها (مانند ریفامپین)
• آپرپیتانت
• بکساروتن
• بوسنتان
• گریزئوفولوین
• وارفارین
• مخمر سنت جان
• آسیترتین
• آمینوگلوتتیمید
• ایزوترتینوئین
علائم حاملگی بعد از آمپول پروژسترون
علائم حاملگی بعد از آمپول پروژسترون که شایع هستند به صورت زیر هستند:
• عدم آغاز پریود
• داشتن تهوع یا استفراغ
• تورم و درد پستان
• احساس خستگی
• ادرار مکرر
• تغییرات مزاجی
موارد منع مصرف آمپول پروژسترون
به صورت کلی در صورتی که تاریخ انقضای آمپول پروژسترون فرارسیده از مصرف آن باید خودداری کرد. اگر فرد شرایط و بیماری‌های زیر را دارد حتماً پیش از تجویز این دارو به پزشک متخصص زنان اطلاع دهد:
• سلیاک
• فیبروز سیستیک
• پانکراتیت
• شیردهی
• تشنج
• سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا
• مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب نامنظم، سابقه سکته قلبی)
• مشکلات عروقی و شریان
• سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان (به ویژه سرطان پستان یا دهانه رحم)
• مشکلات کبدی
• مشکلات کلیوی
• لخته شدن خون (به عنوان مثال در ریه، چشم، پا)
• سابقه شخصی یا خانوادگی مشکلات استخوان (مانند پوکی استخوان)
• لوپوس اریتماتوس سیستمیک
• اختلال در غذا خوردن (بی اشتهایی)
• پورفیری
• میگرن
• افسردگی
• آسم
• فشارخون بالا
• خونریزی بدون دلیل از واژن
• کیست تخمدان
• کلسترول خون بالا
• بارداری
• دیابت
• تجربه یرقان بارداری، خارش شدید پوست یا بیماری پوستی به نام «بولوز پمفیگویید» در دوران بارداری
مقدار و روش مصرف آمپول پروژسترون
نکات زیر باید در هنگام مصرف این دارو در نظر گرفته شود:
• دوز و مقدار مصرف آمپول پروژسترون در هر فرد با توجه به شرایط خاص او متفاوت است. این دارو باید با تجویز پزشک با توجه به شرایط فرد استفاده شود و نباید دوز مصرفی آن به شکل خودسرانه کم و یا زیاد شود.
• آمپول پروژسترون به دو شکل تزریق عضلانی و یا تزریق زیر پوستی قابل استفاده است.
• چنانچه فرد بخواهد این آمپول را در خانه تزریق کند باید دستورالعمل آماده کردن آمپول و نحوه تزریق آن را از پزشک یا داروساز بیاموزد.
• با تزریق این دارو زنان تا سه ماه امکان بارور شدن ندارند. اگر فاصله بین تزریقات بیش از ۱۳ هفته باشد امکان بارداری وجود دارد. در این دوران پیشنهاد می‌شود از روش‌های پیشگیری از بارداری غیر هورمونی همچون کاندوم برای جلوگیری از بارداری تا زمان تزریق بعدی استفاده شود.
نحوه تزریق آمپول پروژسترون برای پریود شدن
مدت زمان تاثیر آمپول پروژسترون برای پریود شدن
موارد احتیاط در هنگام استفاده از آمپول پروژسترون
بسیار مهم است که به موارد زیر پیش از استفاده و پس از استفاده از آمپول پروژسترون توجه داشت:
• از آمپول پروژسترون نباید در دوران بارداری استفاده کرد.
• این آمپول می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. اگرچه تحقیقات حاکی از این هستند این مسئله خطر جدی برای نوزاد ندارد؛ اما باید در مورد آن با پزشک مشورت شود.
• در دوران استفاده از این آمپول از الکل و ماری‌جوانا نباید استفاده شود.
• از آنجایی که تزریق آمپول می‌تواند باعث بروز لک‌های تیره بر روی پوست شود استفاده از کرم ضدآفتاب برای جلوگیری از تیره شدن این لکه‌های پوستی اهمیت دارد.
• آمپول پروژسترون می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. به همین دلیل افرادی که دچار دیابت هستند باید به شکل مداوم قند خون خود را چک کنند.
• در صورتی که در آینده نزدیک تحت عمل جراحی قرار می‌گیرید یا برای طولانی مدت در صندلی یا تختخواب به سر می‌برید (به طور مثال پرواز طولانی با هواپیما) این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر از پروژسترون در دوز بالا استفاده می‌کنید به هیچ عنوان سیگار نکشید؛ زیرا خطر لخته شدن خون، سکته مغزی، فشارخون بالا و حملات قلبی افزایش پیدا می‌کند.
• چنانچه سن فرد بالاتر از ۶۵ سال است بهتر است با احتیاط بیشتری این محصول را مصرف کند.
شرایط نگهداری از آمپول پروژسترون
• دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
• دارو باید در جای خشک، خنک و به دور از گرما و تابش نور آفتاب نگهداری شود.
کلام پایانی
آمپول پروژسترون یکی از داروهایی است که به افزایش این هورمون در بدن افراد کمک می‌کند. این آمپول به دلایل متعددی همچون پریود شدن زنان و درمان خونریزی رحم به دلیل عدم تعادل هورمونی تجویز می‌شود. این دارو نقش درمانی مهمی در بسیاری از مشکلات زنان دارد و باید حتماً با تجویز پزشک مصرف شود. در هنگام استفاده از این آمپول باید به نحوه مصرف، عوارض جانبی و موارد احتیاطی بسیار دقت شود تا این فراورده مشکلی برای شخص ایجاد نکند.
سوالات متداول
آیا آمپول پروژسترون برای همه مناسب است؟
خیر! کسانی که پریود نمی شوند یا کسانی که ممکن است در معرض سقط جنین باشند، با مشورت و تایید مستقیم پزشک زنان می توانند از این آمپول استفاده کنند.
چه شرایطی با آمپول پروژسترون درمان می‌شود؟
معمولا، زمانی که پریود نمی شوند و پریود آنها به دلایل غیرطبیعی قطع شده است، از این آمپول برای درمان استفاده می کنند.
چه نکاتی را باید در هنگام مصرف آمپول پروژسترون در نظر گرفت؟
افرادی که به این آمپول حساسیت دارند، سابقه مشکلات کبدی، لختگی خون یا مشکلات کلیوی دارند، باید این مسئله را با پزشک در میان بگذارند.
