مراقبت از کودکان بخصوص در مقابل بیماری‌ها یکی از دغدغه‌های اصلی والدین است که دشواری‌های خاص خودش را دارد. با فرا رسیدن فصول سرد سال و شیوع بیماری‌های ویروسی نظیر سرماخوردگی و آنفولانزای کودکان، این سختی‌ها دو چندان می‌شود. آنفولانزا در کودکان بسیار مسری است و به سرعت آنها را درگیر خود می‌کند؛ از این رو باید مراقبت از کودکان، بخصوص آنهایی که در سنین مدرسه بوده و در تماس با همسالان خود قرار دارند افزایش یابد. آنفولانزای کودکان به خودی خود بیماری خطرناکی نیست اما اگر درمان‌های لازم به موقع صورت نپذیرد، عوارض ناخوشایندی را برای فرزندتان به دنبال خواهد داشت. برای شناخت علائم آنفولانزا در کودکان، روش‌های انتقال آنفولانزا، زمان مراجعه به پزشک و همچنین آگاهی از روش‌های درمان و پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا در کودکان تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
چه عواملی باعث بروز آنفولانزا در کودکان می‌شود؟
عوامل بروز آنفولانزا در کودکان ویروس‌های مهاجمی هستند که به انواع A،B و C تقسیم بندی می‌شوند. ویروس نوع A و B آنفولانزا همان گونه‌هایی هستند که موجب ایجاد موجی از شیوع آنفولانزا در فصل‌های پاییز و زمستان می‌شوند. واکسن آنفولانزایی که هر ساله قبل از شروع سرما برای تزریق عرضه می‌شود، حاوی هر دوی این ویروس‌هاست که بدن را در مقابل آنفولانزای فصلی مقاوم می‌کند. ویروس آنفولانزای نوع C معولا در این واکسن‌ها یافت نشده و می‌تواند در هر موقعی از سال سبب بروز آنفولانزا شود. اما شایع‌ترین نوع ویروس آنفولانزا در کودکان نوع A است که منجر به بروز علائم گوناگونی در بدن کودکان می‌شود.
آیا آنفولانزا در کودکان مسری است؟
بله؛ آنفولانزا، همان طور که پیشتر اشاره کردیم نوعی بیماری ویروسی شایع است که آمار ابتلا به آن در فصول سرد سال بیشتر است. گونه‌های مختلف ویروس آنفولانزا در هوای سرد شرایط بهتری برای رشد و تکثیر دارند و از طرفی آمار آنفولانزای کودکان، به دلیل باز شدن مدارس و تماس بیشتر کودکان با یکدیگر در شش ماهه دوم سال بیشتر است. این بیماری قدرت سرایت بسیار بالایی داشته و از طریق روش‌های زیر قابل انتقال است:
- روش انتقال مستقیم: حضور در اجتماعات کوچک مانند مهدکودک‌ها و مدارس و گروه‌های دوستی و مواجهه با کودک مبتلا به آنفولانزا، اصلی‌ترین روش انتقال مستقیم آنفولانزا در کودکان به شمار می‌آید.
- روش انتقال غیر مستقیم: علاوه بر مواجهه با فرد بیمار راه‌های دیگری نیز برای انتقال آنفولانزای کودکان وجود دارد. ویروس آنفولانزا از طریق عطسه یا سرفه فرد بیمار در هوا پخش شده و از طریق تنفس این هوای آلوده، کودک مبتلا به آنفولانزا می‌شود. از طرفی این ویروس‌ها قادرند تا ساعت‌ها بر روی سطوح مختلف نظیر درب، دستگیره در، اسباب بازی و… باقی مانده و کودک با لمس این وسایل مبتلا به آنفولانزا شود.
علائم آنفولانزا در کودکان چیست؟
آنفولانزا همچون طوفان سهمگینی است که می‌تواند به یک باره حال خوب کودک شما را دگرگون کند. این بیماری به سرعت خود را نشان داده و معمولا با علائمی همچون تب، گلودرد، التهاب و قرمزی پوست و سرفه‌های خشک آغاز می‌شود. علائم آنفولانزا در کودکان بسته به سن و سال و شرایط جسمانی کودک بسیار متفاوت است اما در صورتیکه حداقل دو مورد از علائم زیر در کودک مشاهده شود، می‌توان به وجود ویروس آنفولانزا در بدن وی شک نمود:
- سردرد
- بدن درد
- بی‌رمق بودن کودک
- سرفه یا خس خس سینه
- التهاب گلو
- آبریزش بینی
- اسهال و استفراغ
- حالت تهوع
بروز آنفولانزا در نوزادان قدری متفاوت است. در نوزادان مبتلا به آنفولانزا ممکن است هیچ یک از علائم بالا وجود نداشته باشد و فقط تب بالای 39 درجه مشاهده شود. از آنجا که درجه حرارت بالای بدن بسیار خطرناک است و ممکن است منجر به بروز تشنج شود، نوزاد مبتلا باید از همان دقایق اولیه ابتلا به بیماری توسط پزشک معاینه شود.
چه زمانی باید فرزند خود را پیش دکتر ببریم؟
آنفولانزا از جمله عفونت‌های ویروسی تنفسی محسوب شده که برای بهبودی نیاز به درمان‌های پزشکی دارد اما حساسیت درمان آنفولانزای کودکان قدری بیشتر است. در واقع از آنجا که کودکان در مقابل حملات عوامل بیماری زا مقاومت کمتری از خود نشان می‌دهند، در صورت عدم دریافت به موقع درمان‌های پزشکی عوارض بیشتری را تجربه خواهند کرد. اما از کجا بفهمیم چه زمانی لازم است تا کودک خود را پیش دکتر ببریم؟
اگر کودک شما یکی از علائم زیر را داراست، سریعا او را به یک متخصص اطفال نشان دهید:
- به قدری سرفه می‌کند که احساس خفگی دارد.
- تنفس سخت و صداداری دارد.
- به همراه سرفه‌هایش خلط خونی مشاهده می‌شود.
- استفراغ می‌کند.
- میلی به غذا خوردن ندارد و بیش از حد می‌خوابد.
- بیش از 4 ساعت اسهال و استفراغ شدید دارد.
- با گذشت 5 روز از شروع بیماری، نشانه‌ای از بهبودی مشاهده نشده و تب دارد.
- توان زیادی برای انجام کارهای شخصی‌اش ندارد.
- در نفس کشیدن مشکل دارد؛ تا جایی که لب‌هایش به رنگ آبی دیده می‌شود.
- حالت تهوع و سرگیجه دارد.
- دچار تشنج شده است.
درباره نوزادان بخصوص نوزادانی که کمتر از سه ماه دارند، مشاهده علائم زیر ضرورت مراجعه به پزشک را می‌رساند:
- تب بالای 38.5 درجه
- بی‌اشتهایی
- استفراغ
- مشکل تنفسی
کدام دسته از کودکان نسبت به آنفولانزا آسیب پذیرتر هستند؟
تمامی کودکان نسبت به آنفولانزا آسیب پذیر هستند اما برخی از آنها به سبب شرایط جسمانی ویژه‌ای که دارند، زودتر از سایرین باید تحت درمان قرار گرفته و از آنها مراقبت‌های بیشتری شود:
- کودکانی که به هر یک از بیماری‌های مزمن از قبیل سرطان، کم خونی داسی شکل، دیابت، ناراحتی‌های قلبی، کلیوی یا ریوی مبتلا می‌باشند.
- کودکی که بدن دهیدراته‌ای دارد.
- کودکی که اخیرا به آنفولانزا مبتلا شده و بلافاصله پس از بهبودی مجددا بیمار شده است.
روش درمان آنفولانزا در کودکان چیست؟
اگر کودک بیماری در خانه دارید و برای بهبودی وی سردرگم هستید، در ادامه همراه مجله دراکت باشید تا روش‌های درمان آنفولانزای کودکان را یاد بگیرید:
- قدم اول: بهتر است پیش از انجام هر کاری، در صورتیکه بیماری فرزندتان آنقدرها هم شدید نیست، از درمان‌های خانگی برای بهبود حال وی و قطع شدن تب استفاده کنید. مایعات فراوان به کودکتان بدهید؛ این کار کمک می‌کند که ویروس‌ها سریع‌تر از بدن وی دفع شود. همچنین بهتر است از مواد مقوی و با حجم کم برای غذا دادن به کودکتان استفاده کنید. لباس‌های کودک را کم کنید و بگذارید در اتاقی که حداکثر دمای آن 20 درجه است، استراحت کند. هیچ چیز بیشتر از استراحت کافی و تغذیه مناسب در بهبودی این بیماری تاثیرگذار نیست. علاوه بر این غرغره کردن آب نمک و دمنوش‌های گیاهی نیز بی‌تاثیر نیست! آنفولانزا در حالت خفیف معمولا پس از گذشت 4 روز به کلی بهبود می‌یابد.
- قدم دوم: در صورتیکه کودک شما از تب رنج می‌برد، می‌توانید از مسکن‌ها و تب برهای بدون نسخه نظیر استامینوفن و ایبوپروفن برای کاهش درجه تب وی استفاده کنید. دقت داشته باشید ایبوپروفن تنها برای کودکان بالای 6 ماه قابل مصرف است. دقت داشته باشید حداقل 24 ساعت استراحت بعد از کاهش درجه تب ضروریست.
- قدم سوم: درصورتیکه شدت بیماری از حد تحمل فرزند شما فراتر بود بهتر است او را به پزشک نشان دهید. پزشک معمولا برای درمان آنفولانزای کودکان که نوعی بیماری ویروسی است، داروهای ضد ویروسی از قبیل زانامیویر، پرامیویر، بالوکساویر ماربوکسیل و اسلتامیویر فسفات تجویز می‌کند که فقط با نسخه وی قابل تهیه از داروخانه است. این داروهای ضد ویروسی باید طی 48 ساعت پس از آغاز بیماری مصرف شوند تا موثر باشند.
همچنین ممکن است پزشک در مواردی که آنفولانزا پیشرفت کند و منجر به بیماری‌های عفونی باشد، اقدام به تجویز آنتی بیوتیک‌ها کند. برخی از این آنتی بیوتیک‌ها عبارتند از: پنی سیلین، سفیکسیم و…
آیا پیشگیری از آنفوانزا در کودکان امکان پذیر است؟
بله؛ آنفولانزا هم همانند بسیاری از بیماری‌های دیگر قابل پیشگیری است. اتفاقا با پیشگیری از ابتلا به این بیماری تا حد زیادی در هزینه‌ها و حتی در وقتی که والدین باید برای پرستاری از کودک مریضشان صرف کنند، صرفه جویی می‌شود. برای پیشگیری از آنفولانزای کودکان می‌توان از واکسن کمک گرفت. انواع مختلفی از واکسن آنفولانزا هر سال پیش از سرد شدن هوا و شیوع این بیماری، در بازار عرضه می‌شود. تزریق واکسن چهار ظرفیتی آنفولانزا که به تایید وزارت بهداشت رسیده باشد، می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا در کودکان بالای شش ماه موثر باشد. تزریق سالانه واکسن آنفولانزا بخصوص برای کودکانی که در برابر این بیماری آسیب پذیرتر هستند، توصیه می‌شود.
رعایت بهداشت فردی یکی دیگر از راه‌های پیشگیری از آنفولانزا به شمار می‌رود. شستشوی دست‌ها، استفاده از دستمال کاغذی به هنگام عطسه، سرفه و یا پاک کردن بینی، تمیز و ضد عفونی نمودن اسباب بازی‌های مورد استفاده کودک، فاصله گرفتن از افراد مبتلا به آنفولانزا و همچنین استراحت مطلق در منزل پس از شروع علائم از جمله کارهایی است که می‌توان برای جلوگیری از بیمار شدن کودک خود و دیگران انجام داد.
کلام پایانی و جمع بندی
درمان آنفولانزا در کودکان به نسبت بزرگسالان از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ بخصوص زمانی که کودک دچار نقص سیستم ایمنی بوده و یا از شرایط جسمانی ویژه‌ای برخوردار باشد. شرایط جسمانی حتی در شدت علائم آنفولانزا درکودکان نیز اثرگذار است. برای اینکه بتوان به درمان آنفولانزای کودکان پرداخت، راه‌های مختلفی وجود دارد که مطمئن‌ترین آنها مراجعه به پزشک است؛ بخصوص زمانی که کودک کمتر از شش ماه داشته و نمی‌توان از داروهای OTC به صورت سرخود برای معالجه آن استفاده نمود.
