زگیل تناسلی(hpv) چیست؟ + علائم و راه های درمان

در دنیای امروز که سرعت انتشار و دسترسی به اطلاعات بالا رفته است، احتمالا تا کنون حداقل یک بار نام HPV یا زگیل تناسلی را شنیده اید. مطالعات نشان می دهد که طی سال های اخیر متوسط شیوع جهانی این بیماری بین ۹ تا ۱۳ درصد است و طبق تحقیقات اگر تا سال ۲۰۳۰ پیشگیری نشود احتمال دارد این آمار به ۵۰ درصد نیز برسد. در ادامه با زگیل تناسلی و نحوه ی انتقال آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

زگیل تناسلی چیست؟

زگیل تناسلی در واقع نوعی عفونت مقاربتی است که زائده گوشتی و نرمی دارد / این زائده ها در اطراف ناحیه تناسلی در اثر انتقال ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. همچنین می تواند باعث سوزش و خارش شود.

بیش از ۱۰۰ نوع ویروس HPV شناسایی شده. در این میان برخی از انواع اچ پی وی ناحیه تناسلی می‌تواند باعث ایجاد زگیل تناسلی شود/ زائده های HPV  می تواند به صورت زائده‌های کوچکی باشد که میتواند صاف یا برجسته و یا به صورت تکی یا چند تایی دیده شود؛درحالیکه برخی دیگر می‌توانند باعث سرطان‌ از جمله سرطان دهانی رحم قسمت ناحیه تناسلی و مقعد و واژن شوند. . باید به این نکته دقت کنید که داشتن زگیل‌های تناسلی ناشی از HPV به معنای ابتلا به سرطان نیست.

 

طی بررسی‌های به عمل آمده روی انواع تیپ‌های ویروس اچ پی وی، تیپ ۱۶ و ۱۸ در بانوان باعث ۸۰ درصد سرطان دهانه رحم می شود. دو نوع تیپ ۶ و ۱۱ تقریباً بالای ۹۳ درصد زگیل تناسلی رو ایجاد می‌کنند. ۹۰ درصد سرطان‌های مرتبط با اچ پی وی در آقایان می‌باشد.

عفونت HPV در بیشتر مواقع مشکلی برای سلامتی افراد ایجاد نمی کند و هیچ علائمی نیز ندارد. بیشتر از ۹۰%  مواقع زگیل تناسلی خود به خود برطرف شده و نیازی به درمان ندارد اما از آنجایی که طی این مدت ویروس اچ پی وی در بدن به صورت فعال وجود دارد، می‌تواند از فرد مبتلا به شخص دیگر انتقال یابد بدون اینکه حتی خود فرد متوجه آن ها شود.

 

علائم و نشانه‌های زگیل تناسلی

• زگیل‌های تناسلی دردناک نیستند ولی در برخی موارد باعث خارش و التهاب می‌شوند.
• در ناحیه تناسلی خانم‌ها این زگیل‌ها در ناحیه واژن رحم و دهانه واژن دیده می‌شوند.
• در نهایت ناحیه تناسلی آقایان در قسمت آلت تناسلی، بیضه و در قسمت پیشابراه مشاهده می‌شوند.
• ویروس HPV به الکل مقاوم است و با ضدعفونی کننده‌های الکلی از بین نمی‌رود.

راه‌های انتقال زگیل تناسلی

مهم ترین نکته در راه انتقال این است که باید بدانیم ویروس اچ‌ پی ‌وی مُسری می‌باشد و از طریق تماس پوست با پوست و رابطه جنسی منتقل می‌شود؛ باید نسبت به این نکته آگاه باشیم که بسیاری از افراد مبتلا به ویروس هستند ولی اطلاعی از این ویروس ندارند. این موضوع به این معنی می باشد که افراد می‌توانند این ویروس را حتی از فردی که هیچ علامتی ندارد هم دریافت کنند.

• رابطه جنسی(دخول)

رابطه چنسی وژینال یا آنال با فرد مبتلا باعث انتقال زگیل تناسلی شده و اگر در رابطه دخول هم صورت نگیرد با تماس پوستی  ویروس hpv منتقل میشود.

• رابطه دهانی(اورال) با فرد مبتلا

امکان انتقال ویروس اچ پی وی حتی از راه اورال( دهانی) هم وجود دارد که در صورت داشتن رابطه اورال، انتقال از دهان آلوده به به دستگاه تناسلی و همچنین از دستگاه تناسلی آلوده به دهان فرد سالم امکان پذیر است.

• تماس پوستی با فرد مبتلا

شایع‌ترین راه انتقال از طریق تماس پوست با پوست و رابطه جنسی می‌باشد اما ترشحات نیز موجب ابتلای فرد به زگیل تناسلی می‌شود. در صورت داشتن رابطه جنسی با فرد آلوده حتی با استفاده از کاندوم امکان انتقال وجود داره چون کاندوم تنها قسمتی از محل مورد نظر را پوشش می دهد.

• داشتن روابط جنسی متعدد و پرخطر

داشتن رابطه جنسی پرخطر و غیر اخلاقی و رابطه متعدد با افراد متفاوت امکان ابتلا به اچ پی وی را افزایش می‌دهد.

• انتقال از طریق تیغ های آلوده

در مواردی هم امکان انتقال اچ پی وی از طریق تیغ های آلوده وجود دارد؛ یعنی بدون داشتن رابطه واژینال و مقعدی این بیماری قابل انتقال می‌باشد.

• زگیل تناسلی حتی در هنگام زایمان در صورت آلوده بودن مادر در حین زایمان می‌تواند باعث انتقال این ویروس از مادر به نوزاد شود که این احتمال در زایمان طبیعی بیشتر است.
• زگیل تناسلی از طریق دست دادن، سرویس بهداشتی فرنگی ،در آغوش گرفتن، شریک شدن در غذا یا قاشق و چنگال و لیوان حتی در صورت آلوده بودن فرد باعث انتقال نمی‌شود.

تشخیص زگیل تناسلی

معاینه اصلی زگیل تناسلی توسط پزشک متخصص انجام می شود. در برخی از موارد نیاز به بیوپسی (نمونه برداری از زگیل) برای بررسی دقیق‌تر لازم است. نکته مهمی که در این قسمت باید بدانید این است که تست خونی برای تشخیص HPV وجود ندارد.

در افرادی که علامت دارند پزشک متخصص بعد از ویزیت، زگیل تناسلی را تشخیص می دهد؛ در غیر این صورت در موارد دیگر با انجام آزمایش و تست HPV این بیماری تشخیص داده می‌شود.

زگیل تناسلی در آقایان معمولا در اغلب موارد بدون علامت است و پس از ورود به بدن انسان تا مدت ها هیچ علائمی ممکن است ایجاد نکند. در صورت برقراری رابطه جنسی محافظت نشده زگیل ها می‌توانند باعث انتقال اچ پی وی به فرد دیگری شوند؛ با این حال علائم اچ پی وی در مردان به صورت ضایعات پوستی در ناحیه تناسلی مانند پنیس و آنال و یا حنجره(در صورت رابطه ی اورال) بروز پیدا میکنند.

علائم ظاهری آن مانند همان علائمی که در خانم ها توضیح داده شد به  صورت برجسته و سفت می باشد و حالت گوشتی دارد.

نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که اگر در هنگام ادرار دچار درد شُدید ممکن است زگیل تناسلی در مسیر مجاری ادراری شما قرار گرفته باشد.

 

بیماری هایی که با HPV اشتباه گرفته می شوند

زگیل تناسلی می‌تواند با بسیاری از مشکلات پوستی که علائم مشابه  دارند اشتباه گرفته شود. با مراجعه به پزشک و با معاینه، پزشک متوجه می شود که فرد زگیل تناسلی دارد یا خیر.

هر یک از بیماری‌های زیر ممکن است با علائم زگیل تناسلی نشانه‌های مشابهی داشته باشند:

• تبخال تناسلی
• جوش تناسلی
• خال در ناحیه تناسلی
• پاپول مرواریدی
• منگوله پوستی (اسکین تگ)

پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی

1-رابطه جنسی محافظت شده (استفاده از کاندوم) داشته باشیم.

2-از سلامت شریک جنسی آگاهی داشته باشیم.

3-تزریق واکسن گارداسیل یا پاپیلوگارد

4-غربالگری منظم دهانه رحم برای خانم‌ها

5-تقویت سیستم ایمنی

 

درمان خانگی زگیل تناسلی

اگر متوجه علائم زگیل تناسلی در خودتان شدید، لازم است تا در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید تا نوع زگیل تناسلی را مشخص کند تا خیالتان از بابت خطرناک بودن یا نبودن آن راحت شود. در کنار درمان‌های پزشکی از درمان های خانگی زیر نیز می توانید استفاده کنید.

• مصرف روغن درخت چای
• چای سبز
• سیر
• فولیک اسید و ویتامین B12
• آلوئه ورا

در طب سنتی نیز از موارد ذکر شده در بالا برای درمان HPV استفاده می‌کنند. علاوه بر این توصیه می‌شود که به مقدار کافی میوه و سبزیجات در رژیم غذایی روزانه استفاده شود.

 

روش‌های درمانی زگیل تناسلی

نکته‌ای که در این قسمت باید مورد توجه قرار گیرد این است که میزان تاثیرگذاری درمانی که انجام می‌دهیم بستگی به اندازه و نوع زگیل و قدرت سیستم ایمنی بدن در مبارزه با این ویروس دارد. هدف از درمان، ریشه کن کردن زگیل هاست؛ بنابراین برای برخی از افراد جز بالا بردن سیستم ایمنی بدن درمان دیگری انجام نمی‌گیرد. از طرفی عامل زگیل تناسلی، ویروسی می‌باشد و باکتریایی نیست بنابراین آنتی بیوتیک‌ها تاثیر در درمان و از بین بردن زگیل‌ها ندارند.

 

 روش‌های درمانی پزشکی جهت از بین بردن زگیل تناسلی

همانطور که از قبل گفتیم هیچ نوع درمان قطعی برای HPV وجود ندارد. اکثر عفونت‌های HPV هیچ مشکلی  برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند و در عرض 2 سال به طور کامل از بین می‌روند. اگر ویروس اچ پی وی باعث بروز زگیل شود و یا تغییراتی را در دهانه رحم به وجود آورد،در این صورت به درمان نیاز دارد. برای بهبود زگیل تناسلی در مراحل اولیه می‌توان از داروهای بدون نسخه مانند کپسول پاورفیت یا کپسول شیتاکه استفاده کرد. این داروها عموما با تقویت سیستم ایمنی به مبارزه با زگیل‌های تناسلی می‌روند. اما اگر به درمان‌های جدی‌تر نیاز باشد، می‌توان از روش‌های زیر بهره گرفت:

 

1-استفاده از کرم موضعی ایمی کیمود

2- لیزر کرایوتراپی

در این روش از تکنیک سرما درمانی و ایجاد انجماد توسط گاز نیتروژن استفاده می‌شود. در ابتدای شروع درمان ممکن است عوارضی همچون درد یا تاول وجود داشته باشد اما کم‌کم از بین خواهد رفت.

 

3- محلول موضعی پودوفیلین:

این دارو که به شکل موضعی کاربرد دارد و در صورتی که علائم زگیل تناسلی وجود داشته باشد،به کار می‌رود. این دارو در قالب سوسپانسیون ۱۰٪ تا ۲۵٪ و ژل ۲٪ تا ۴٪ تولید می‌شود.

 

4- لیرز درمانی :

در این روش لیزر به طور مستقیم ضایعات مربوط به زگیل تناسلی را مورد هدف قرار می‌دهد. لیزر به عمق زگیل تناسلی نفوذ کرده و باعث از بین رفتن ضایعات می‌شود .

 

5-جراحی زگیل تناسلی

اگر بیمار به روش‌های بالا پاسخ ندهد یا اندازه زگیل‌های تناسلی خیلی بزرگ باشد، باید از روش‌های جراحی مثل الکتروسرجری (کوتر) یا رادیوسرجری (آر اف جراحی) کمک بگیریم.

 

 نکته » در این قسمت باید بدانیم که امکان احتمال عود مجدد زگیل تناسلی حتی بعد از استفاده از هر یک از روش‌های درمانی که ذکر کردیم وجود دارد.

 

واکسن گارداسیل

قطعا این روزها تحت تاثیر فضای مجازی و دسترسی آسان به اطلاعات نام واکسن گارداسیل را شنیدید. گارداسیل، واکسنی است که برای پیشگیری انواع مشخصی از ویروس پاپیلومای انسانی کاربرد دارد. این واکسن در شکل های ۴ ظرفیتی و ۹ ظرفیتی به بازار دارویی جهانی عرضه می‌شود.

بهترین زمان تزریق واکسن گارداسیل از سن ۹ الی ۱۵ سالگی می‌باشد. سازمان بهداشت جهانی(WHO) توصیه می‌کند که همه نوجوانان ۱۱ و ۱۲ ساله ۲ دوز واکسن اچ پی وی را به فاصله ۶ ماه دریافت کنند و طی تحقیقات به دست آمده، دو دوز برای افراد زیر ۱۵ سال کافی است و افراد بالای ۱۵ سال نیاز به تزریق سه دوز واکسن به فواصل ۰۲ و ۶ ماه دارند.

سازمان غذا و دارو طی مطالعات اخیر تایید کرده است که افراد از سنین ۹ تا ۴۵ سالگی می‌توانند واکسن گارداسیل را تزریق کنند.

 

کلام آخر

زگیل تناسلی هم در زنان و هم در مردان می‌تواند بروز پیدا کند. در بیشتر موارد هم عفونت HPV به خودی خود از بین می‌رود اما در برخی از موارد در صورت عدم درمان به موقع ممکن است به بیماری‌های خطرناکی همچون سرطان دهانه رحم منجر شود. علائم زگیل تناسلی در اشکال و فرم‌های مختلفی بروز پیدا میکند که تشخیص آن را باید به پزشک متخصص بسپاریم .زنانی که به زگیل تناسلی مبتلا می‌شوند، بعد از انجام درمان ‌های اولیه، هر 3 تا 6 ماه به دستور پزشک باید تست پاپ اسمیر انجام دهند تا در صورت هر گونه تغییر در ساختار گردنه رحم در آنها به موقع تشخیص داده شود و درمان شود.