پوست چرب چیست؟ مراقبت از پوست چرب و راه کارهای کنترل چربی پوست

همان‌طور که می‌دانید پوست انسان‌ها به سه دسته پوست چرب، خشک و معمولی تقسیم می‌شود. هر کدام از این مدل پوست‌ها نیاز به نوع خاصی از مراقبت و نگهداری دارند. در اصل پیدا کردن محصولاتی که صرفاً برای مراقبت از پوست چرب باشد، کار سختی است چون این نوع پوست ویژگی‌های بسیار خاصی دارد و در صورت عدم استفاده از محصولات متناسب باعث ایجاد جوش و آکنه خواهند شد. اغلب محصولاتی که در بازار عرضه می‌شوند نه تنها موجب کنترل چربی پوست نمی‌شوند، بلکه باعث زیاد شدن چربی پوست هم می‌شوند. دقیقاً به همین علت است که در انتخاب محصول مناسب برای کاهش چربی پوست، نیاز به دقت و حوصله بیشتری است. در ادامه به مطالبی که در مورد تشخیص و راه‌های کنترل و روش‌های مراقبت از پوست چرب است صحبت خواهیم کرد.

پوست چرب چیست؟

در زیر هر یک از منافذ پوست افراد یک غده چربی به نام غده سباسه وجود دارد که نوعی چربی تحت عنوان سبوم یا همان چربی طبیعی پوست را ایجاد می‌کند. این چربی‌های تولید شده باعث مرطوب ماندن و پیشگیری از خشک شدن پوست می‌شود. در بعضی از افراد غدد سبوسه بیش از اندازه چربی سبوم تولید می‌کند که در این شرایط می‌گویند فرد پوست چرب دارد.

علائم پوست چرب چیست؟

موقعی که پوست چرب می‌شود با یک سری علائمی همراه می‌شود. این علائم به شما کمک می‌کنند که از چرب بودن پوست خود آگاه شوید و برای درمان آن اقدام کنید. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:

براق بودن غیرطبیعی پوست:

یکی از ویژگی‌هایی که پوست چرب دارد براق بودن غیرطبیعی آن نسبت به پوست‌های معمولی است. اگر احساس کنید که پوست شما بدون دلیلی براق شده و روی آن روغن ریخته، بدانید که پوست شما چرب شده است.

آرایش روی صورت نمی‌ماند:

اگر پوست شما چرب شده است در هنگام آرایش کردن دچار مشکل خواهید شد؛ چون بیشتر مواد آرایشی با چربی تداخل داشته و چربی باعث می‌شود که آرایش روی پوستتان نمی‌نشیند.

آکنه و جوش:

در این نوع پوست‌ها آکنه و جوش و نقطه‌های سیاه روی پوست ظاهر و دیده می‌شوند.

دلایل چرب شدن پوست

• رژیم غذایی نامناسب:

به طور کلی باید از مصرف مواد غذایی که دارای تعداد زیادی از قند، کربوهیدرات و لبنیات فراوری شده هستند و در چرب شدن پوست بسیار اهمیت دارند دوری کنیم. فراموش نکنید که مصرف بیش از حد از این محصولات امکان دارد باعث فعالیت بیش از اندازه غدد چربی و در نتیجه چرب شدن پوست شود.

• مسائل ژنتیکی:

اگر یکی از والدین شما دارای پوست چرب باشد امکان دارد که پوست شما هم چرب باشد. چربی پوست از طریق والدین به فرزندان منتقل می‌شود و در نتیجه غدد چربی پوست فرزند بزرگ‌تر از والدین می‌شود و چربی بیشتری هم تولید می‌کند که این مسئله مربوط به ژنتیک می‌شود.

• تغییرات هورمونی:

تغییرات هورمونی و چرب بودن پوست به هم مربوط می‌شوند. هورمون‌هایی که وظیفه تولید چربی را دارند اندروژن گفته می‌شود و اگر دچار نوساناتی شوند چربی بیشتری تولید می‌کنند. بیشتر این فرایند در زمان بلوغ، قبل از پریود، دوران بارداری و یا یائسگی اتفاق می‌افتد. هنگامی که دچار استرس یا بیماری می‌شوید این هورمون‌ها بیشتر تولید می‌شوند و تغییر ایجاد شده در سطح آن‌ها باعث افزایش تولید چربی خواهد شد.

• عوامل محیطی:

هوای گرم و رطوبت دلیل دیگری در افزایش تولید چربی در پوست است. بر عکس آن، در آب سرد پوست خشک می‌شود و این مسئله موجب می‌شود که غدد چربی برای این که رطوبت از دست رفته پوست را جبران کند چربی بیشتری تولید کند.

• استفاده بی رویه از لوازم آرایشی:

استفاده از لوازم آرایشی مناسب با نوع پوست و یا از محصولاتی که دارای کیفیت بالا و وجود بر چسب بر روی محصول که نشان‌دهنده مناسب بودن آن برای پوست چرب باشد حائز اهمیت است. برای مثال: اگر پوست شما چرب است و شما از محصولاتی استفاده کنید که مخصوص پوست‌های مختلط و خشک است برای این که خشکی پوست را جبران کنند نیاز به تولید چربی بیشتری خواهد شد. از محصولاتی که دارای کیفیت پایینی هستند سعی کنید استفاده نکنید. چون به پوستتان آسیب می‌رساند و باعث می‌شود غدد چربی که زیر پوست قرار دارد چربی بیشتری تولید کند.

• شستشوی زیاد صورت:

اگر تصور می‌کنیم برای کنترل چربی پوست باید از شوینده‌های قوی برای شستن صورتتان استفاده کنید؛ کاملاً در اشتباه هستید. شستشوی شدید صورت با لیف و سایر وسایل مانند آن و یا استفاده کردن از لایه‌بردار باعث می‌شود که رطوبت پوست از بین برود و در نتیجه غده چربی برای این که رطوبت از دست رفته را جبران کند به تولید چربی بیشتری می‌پردازد.

• مصرف داروهای خاص:

استفاده از قرص‌های خوراکی ضدبارداری و داروهای جایگزین هورمون می‌تواند باعث شود که چربی بیشتری تولید شود. از ضررهای جانبی که مصرف انواع مختلف داروهای استروئیدی دارد چرب شدن بیش از حد پوست است.

• استفاده نکردن از مرطوب‌کننده‌ها:

این باور اشتباه که استفاده از مرطوب‌کننده‌ها باعث چرب شدن پوست می‌شود. ولی حقیقت این است که با مرطوب نگه داشتن پوست باعث می‌شود غدد سباسه برای تولید چربی کمتر تحریک می‌شود. اگر دارای پوست چرب هستید از مرطوب‌کننده‌هایی که روغن کم دارند استفاده کنید و بدون مسدود کردن منافذ پوست آن را مرطوب نگه دارید.

راه‌های کنترل چربی پوست

• استفاده از ماسک‌های صورت:

وقتی که چربی بیش از اندازه تولید می‌شود منافذ پوست را می‌بندد و این امر موجب می‌شود که لکه‌های پوستی، جوش سر سیاه، جوش سر سفید و آکنه در روی پوست ایجاد شود. رعایت بعضی از موارد و استفاده کردن از ماسک صورت به شکل هفتگی به بهتر شدن چربی پوست کمک می‌کند. استفاده از محصولاتی مانند لیمو، میوه، خاک رس و جو دوسر می‌تواند به بر طرف شدن چربی پوست کمک کند. این نوع از روش یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین راه‌های کنترل چربی و مراقبت از پوست چرب در بین اکثریت افراد به شمار می‌رود.

• شستشوی صورت:

یکی از علت‌هایی که باعث چرب شدن پوست می‌شود شستشوی بیش از اندازه صورت است. اگر صورت خود را به شکل اصولی و هر روز صبح بشویید نتیجه عکس خواهد داد. در این صورت هر نوع آلودگی یا چربی که در طی شب روی پوستتان بود از بین خواهد رفت. هر اندازه چربی، آلودگی و باکتری زمان زیادی روی پوستتان باقی بماند، احتمال این که به پوست آسیب زیادی برسد وجود دارد. برای شستن صورت سعی کنید از پاک‌کننده ملایم استفاده کنید که باعث خشک شدن پوست صورتتان نشود. همیشه این را مد نظر داشته باشید که استفاده از آب ولرم بهترین روش برای شستن پوست صورت است بعد از شستشو، به آرامی با حوله نرم آن را خشک کنید.

• آب‌رسانی اصولی پوست:

آب‌رسانی یکی دیگر از موثرترین راه‌های کنترل برای پوست چرب به شمار می‌رود که دارای اهمیت و ضرورت بسیار زیادی است. به جای این که کرم روز را برای ساعات شب استفاده کنید می‌توانید از کرم آب‌رسان که مختص شب است استفاده کنید؛ این محصولات غیر از آب‌رسانی به پوست به رفع مشکلاتی مانند چین و چروک، خشک شدن پوست و لکه‌های تیره کمک می‌کند. بیشتر کرم‌هایی که برای شب استفاده می‌شود دارای مقدار بسیار زیادی محصولات ضد پیری مانند رتینول، گلیکولیک اسید و هیالورونیک اسید هستند که در حفظ و نگهداری شادابی و سلامت پوست تأثیر بسیار زیادی دارد.

• مصرف محصولات حاوی رتینول:

رتینول از ترکیبات خیلی خوبی درست شده است که می‌توانید در برنامه مراقبت از پوست خود در موقع عصر از آن استفاده کنید. چون که به از بین رفتن نشانه‌های حاصل از پیری پوست و ساختار زیر پوست چرب کمک می‌کند. از آن جایی که رتینول یک ترکیب خیلی قوی است، بهتر است بعضی مواقع از آن استفاده کنید تا شاهد عوارض معکوس از آن نباشید.

• مصرف کرم ضد آفتاب:

به غیر از عوارضی مانند چین و چروک، جوش و آکنه و یا خطر ابتلا به سرطان پوست، قرار گرفتن بیش از اندازه جلوی نور خورشید سبب چرب شدن پوست می‌شود به همین علت استفاده از کرم‌های ضد آفتاب از جمله مهم‌ترین نکات مراقبت از پوست چرب است. البته، خیلی مهم است که کرم‌های ضد آفتاب حاوی اکسید زینک و اکسید تیتانیوم را انتخاب کنید. از مصرف کرم‌هایی که دارای عطر و روغن هستند جلوگیری کنید.

• استفاده کردن از محصولات آرایشی فاقد روغن و الکل:

برای پوستی که از نوع چرب است استفاده از محصولات آرایشی که دارای مقداری از الکل هستند و یا روغن بالایی دارند مناسب نیست. چون که این نوع محصولات نقش مهمی در مسدود کردن منافذ پوست دارند.

• استفاده از کرم فاقد چربی:

پوست چرب خود دارای مقدار زیادی چربی است. ولی باز هم نیاز به آب‌رسانی بیشتر دارد. در واقع اگر از کرم مرطوب‌کننده استفاده نکنید پوست برای جبران کمبود رطوبت به تولید چربی بیشتری می‌پردازد. پس بهترین راه برای کنترل چربی پوست این است که از کرم‌های مرطوب‌کننده فاقد چربی استفاده کنید که به سرعت جذب پوستتان شود.

• مصرف تونر:

یکی از بهترین راه‌ها برای پوست چرب استفاده از تونر است که دارای اثرگذاری بالایی است. تونرها می‌توانند به تعدیل سطح پوست و نرم شدن ساختار آن کمک کنند. حتماً از نوع تونرهایی مصرف کنید که پوست شما را خشک نکند و مناسب پوست چرب باشد.

• استفاده از مکمل‌های مراقبت‌کننده از پوست

مکمل‌ها در کنار تغذیه و سایر مراقبت‌ها، برای حفظ و بالا بردن سلامت پوست و تأمین ویتامین‌های ضروری موثر هستند. از جمله این مکمل‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

قرص رادیانس هلث اید

این قرص دارای کلاژن، ویتامین سی و روی است. این محصول ساخت کشور انگلستان بوده و برای افراد بزرگسال تجویز می شود. کلاژن موجود در این دارو می‌تواند کمبود این پروتئین را در بدن که به دلایلی مانند بالا رفتن سن، عدم مراقبت مناسب از پوست و … ایجاد می شود تأمین کند. ویتامین سی برای بالا بردن سطح اسید هیالورونیک و کلاژن مورد نیاز پوست لازم است و به عنوان آنتی‌اکسیدان باعث بالا رفتن سیستم ایمنی بدن می شود.

زینک نیز یکی از مواد معدنی لازم برای ترمیم سلول‌های پوست و محافظت از کلاژن است. از دیگر مواد استفاده شده در ترکیبات این دارو می‌توانیم به کلاژن دریایی هیدرولیز شده، دی کلسیم فسفات برای حجم‌دهندگی، اسیداستئاریک و استئارات‌منیزیم گیاهی و … اشاره کنیم. تاکنون عوارضی برای مصرف این دارو گزارش نشده است، ولی خانم های باردار و شیرده بهتر است با نظر پزشک مصرف نمایند. مصرف روزانه دو عدد از این دارو با معده خالی برای افراد بزرگسال توصیه می شود.

کپسول رویل بیوتی یوروویتال

کپسول رویل بیوتی یوروویتال یکی دیگر از مکمل‌هایی است که برای جلوگیری از چین و چروک پوست و نیز تولید کلاژن مورد نیاز آن مصرف می شود. ترکیبات آن از روغن گل مغربی، رویال ژل، ویتامین‌هایی مانند ای، سی و بی 6 به همراه زینک است. برای افراد بالای 18 سال، مصرف 1 تا 2 مکمل در روز توصیه می شود. استفاده از آن برای ترمیم زخم‌ها، آسیب‌های پوستی، جلوگیری از پیری پوست و … موثر است.

• شامپو شستشو پل و مژه آرگوسول

شامپوهای شستشو پلک و مژه برای محافظت از این نواحی حساس صورت بسیار مفید هستند. این شامپوها برای جلوگیری از التهاب، قارچ و ورود باکتری‌ها به چشم مورد استفاده قرار می‌گیرند. با کمک این شامپوها می‌توان آرایش پوست و مژه، گرد و غبار و آلودگی‌ها را پاک کرده و برای افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، گزینه مناسبی است. محافظت از رطوبت پوست اطراف چشم و نیز کاهش آسیب‌های چشمی از دیگر فواید استفاده از این شامپوها هستند.

این محصول دارای روغن درخت چای و عصاره بابونه به علت خواص ضدالتهابی و آنتی‌باکتریال این مواد، سورفکتانت‌های آمفوتریک برای جلوگیری از تحریکات چشمی، کوآمید و پروپیابتائین، گلیسیرین، کربوکسی‌متیل سلولز، ایزوتیازولینون‌ها و آب دیونیزه برای حفظ رطوبت و نیز نرمی و شفافیت است.

برای استفاده از این محصول لازم است روزی 2 الی 3 میلی‌لیتر از آن را روی نوک انگشتان تمیز و عاری از میکروب ریخته و به آرامی ماساژ دهید تا کف کند؛ سپس این کف را روی چشمان بسته خود مالیده و به مدت یک دقیقه پلک و مژه را ماساژ دهید. سپس چشم‌ها را کامل شستشو دهید. در صورتی که احساس سوزش کردید، مصرف آن را قطع و با پزشک خود مشورت کنید.

سخن پایانی

در شرایطی پوست چرب می‌شود که غدد زیر پوستی سباسه تحریک شود و بیش از اندازه روغن سبوم تولید کند. مصرف مواد آرایشی روغنی یا حاوی الکل، ژنتیک، رطوبت و هوای گرم و شستشوی بیش از اندازه از دلایل اصلی چرب شدن پوست است. برای کنترل چربی پوست و پاک‌سازی آن، می‌توانید از مرطوب‌کننده‌ها و ماسک صورت استفاده کنید و با رعایت این اصول امکان مراقبت از پوست چرب خود را داشته باشید. سعی کنید در هنگام خرید مواد آرایشی، وسایلی که بدون روغن و الکل هستند را انتخاب کنید.