همه چیز درمورد ویتامین b1(تیامین)

ویتتامین b1 چیست؟ ویتامین بی 1 یکی از هشت ویتامین گروه B است که با نام تیامین نیز شناخته می شود. این ویتامین برای سلول های بدن ضروری است و نقش مهمی در عملکرد آن ها دارد. از دیگر ویژگی های این ویتامین، تبدیل مواد غذایی به انرژی است و می تواند انرژی مورد نیاز سلول‌های بدن برای فعالیت را فراهم نماید. ویتامین ها توسط بدن ساخته نمی شوند و در نتیجه برای تأمین آن ها لازم است از مواد غذایی کمک گرفته شود. رژیم غذایی مناسب می تواند تمامی ویتامین ها از جمله تیامین را در اختیار بدن قرار دهد، ولی برخی از این مواد دارای میزان بیشتری از ویتامین ها از جمله ویتامین B1 هستند. انواع گوشت ها، آجیل و غلات کامل منابع خوبی از این مواد مغذی بوده و باید در رژیم غذایی فرد گنجانده شوند. البته در برخی موارد نیز نیاز است مصرف مکمل ها را آغاز نمایید.

مزایای استفاده از ویتامین B1

مصرف ویتامین بی1 فواید و مزایای زیادی دارد که در این قسمت به بررسی آن ها می پردازیم:

بهبود سوخت و ساز در سلول های بدن

ویتامین بی 1 نقش مهمی در تنفس سلولی و نیز بالا بردن سوخت و ساز و متابولیسم بدنی دارد. این ماده مغذی می تواند مواد غذایی از جمله پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات را به انرژی تبدیل نموده و در اختیار سلول های بدن قرار دهد. سلول‌ها با مصرف این انرژی، فعالیت های حیاتی بدن را تنظیم می کنند و سبب بهبود عملکرد قسمت های مختلف بدن می‌شوند.

تقویت سیستم ایمنی

یکی از مهم ترین مزایا مصرف ویتامین B1، تقویت سیستم ایمنی بدن است. این ویتامین می تواند با کنترل شرایط استرس زا، سیستم ایمنی را تقویت نماید.

بهبود عملکرد قلب و مغز

از دیگر مزایای مصرف تیامین، بهبود عملکرد ارگان های مهم و حیاتی بدن از جمله مغز و قلب است. این ویتامین با حفظ سلامت سلول های قرمز بدن، خون‌رسانی مناسب به قلب و مغز را انجام داده و در نتیجه باعث بالا بردن کارکرد این ارگان ها می شود. از دیگر مزایای این ویتامین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمک به رشد بهتر کودکان با تأمین نیازهای سلولی
• افزایش قدرت باروری
• انتقال پیام های عصبی از مغز به اعصاب بدن و رابطه برعکس این ارگان ها

عوارض ویتامین بی 1

ویتامین B1 مانند سایر ویتامین‌ها ممکن است در کنار مزایای زیادی که برای بدن دارد، عوارضی را نیز به همراه خواهد داشت. برخی از این عوارض احتمالی جدی بوده و باید سریعاً مصرف دارو را قطع کنید و سپس به پزشک مراجعه کنید. تغییر رنگ لب ها، احساس درد در ناحیه قفسه سینه و تنگی نفس، سرفه همراه استفراغ و نیز تغییر رنگ مدفوع به رنگ خونی از جمله عوارض احتمالی مصرف بیش از اندازه این قرص است. ولی ممکن است برخی از عوارض نیز که کمتر جدی گرفته می شود نیز پیش آید. از جمله مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، احساس گرما و عرق کردن زیاد و بی قراری در بدن، احساس سفتی در گلو که ممکن است در اثر مصرف این قرص ایجاد شود. نکته مهمی که باید رعایت شود این است در صورت مشاهده واکنش‌های آلرژیک و حساسیت‌زا بایستی مصرف دارو را قطع کنید.

برای اینکه کمتر این عوارض را مشاهده نمایید، بهتر است قبل از مصرف هر نوع قرص و یا مکملی به پزشک مراجعه نمایید. پزشک با انجام آزمایش های مختلف در خصوص کمبود ویتامین های بدن تصمیم گیری نموده و بر اساس آن مکمل مورد نظر را تجویز می نماید. بهتر است پزشک در جریان سابقه بیماری ها و پرونده پزشکی فرد قرار گرفته و با توجه به تمامی این موارد، میزان و دوز مناسب مصرف دارو را تجویز نماید؛ زیرا ویتامین بی 1 به خودی‌ خود مزایای زیادی برای بدن دارد، ولی مصرف بیش از اندازه آن در زمانی که بدن نیز نیازی به آن ندارد ممکن است این عوارض را بجا بگذارد.

چه کسانی به تیامین نیاز دارند؟

همه افراد نیاز به مصرف ویتامین ها بخصوص ویتامین B1 دارند. ولی در برخی شرایط این نیاز بیشتر بوده و مصرف آن الزامی است. این افراد شامل گروه های زیر می شوند:

• افرادی که به دیابت دچار هستند

معمولاً این افراد از سطح پایینی از ویتامین ها به خصوص تیامین برخوردار هستند؛ بنابراین لازم است از طریق مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین یا مکمل ها آن را به بدن برسانند.

• بیماران قلبی

ویتامین بی1 برای بیماران قلبی و بهبود عملکرد آن بسیار مهم و ضروری است.

• بیماران مبتلا به مشکلات مغزی و عصبی

کمبود ویتامین B1 روی عملکرد مغز و اعصاب تأثیر منفی می گذارد؛ بنابراین کسانی که دچار مشکلات عصبی از جمله آلزایمر هستند، بهتر است از دوز مناسب این دارو مصرف نمایند. کسانی که دچار اضطراب زیادی می شوند و یا سطح استرس در آن ها بالاست نیز در این گروه قرار می گیرند.

• افرادی که مبتلا به اعتیاد به دخانیات و یا مشروبات الکلی هستند.

• کسانی که دچار دردهای سیاتیکی هستند.

• افرادی که مبتلا به بیماری هایی مانند انواع سرطان، ایدز، بیماران کلیوی، بیماران مبتلا به فشار خون و … هستند.

• کسانی که دچار مشکلاتی مانند سندرم میخچه، زخم های کانلر، مشکلات بینایی مانند آب مروارید و گلوکوم و … هستند.

• مادران باردار و شیرده نیز باید مصرف این ویتامین را در رژیم غذایی خود قرار دهند.

البته در مورد این گروه بایستی احتیاط بیشتری شود و سلامت مادر و جنین در اولویت قرار گیرد.

• کسانی که به مشکلات گوارشی از جمله اشتهای ضعیف، کولیت اولستراتیو و نیز اسهال مداوم دچار هستند.

کلام آخر

ویتامین بی 1 یا تیامین از جمله ویتامین های محلول در آب است که از طریق مواد غذایی وارد بدن می شود. این ویتامین به میزان مورد نیاز در بدن استفاده و مازاد آن از طریق ادرار دفع می شود. ویتامین B1 برای بسیاری از افراد مفید بوده و مزایای زیادی به همراه دارد. البته برخی دیگر بایستی بیشتر از منابع غذایی یا دارویی این ماده مغذی استفاده نمایند. کسانی که دچار بیماری های قلبی، مغزی، مشکلات کلیوی، بیماری هایی مانند دیابت و … هستند، نیاز بیشتری به این ویتامین دارند. ولی مصرف آن باید تحت نظر پزشک و بنا به نیازهای بدن بوده و مازاد آن مصرف نشود. معمولاً مصرف بیش از حد این ترکیب می تواند باعث عوارضی در بدن گردد که در برخی موارد باید مصرف دارو را قطع و به پزشک خود اطلاع دهید.