بارداری یکی از مهمترین دورههای زندگی هر مادری است که بدن وی را برای ورود عزیزترین مهمانش، یعنی فرزندش آماده میکند. در این دوره تغییرات بسیار زیادی برای سازگاری بدن مادر با حضور جنین در رحم صورت میگیرد؛ بنابراین هر نوع اختلال در کارکرد بدن مادر میتواند این سازگاری را بهم بزند. حتی پیش پا افتادهترین بیماریها مانند سرماخوردگی که در حالت معمول با چند روز استراحت در منزل و درمانهای خانگی بهبود مییابد، میتواند برای مادر باردار و فرزندش خطرناک باشد. به دلیل همین حساسیت، استفاده از درمانهای خانگی ساده برای سرماخوردگی در بارداری توصیه نمیشود. مراجعه به پزشک زنان اولین کاری است که خانم باردار باید انجام دهد و انجام هرگونه درمان خانگی سرماخوردگی در بارداری باید با توصیه وی صورت بگیرد. البته در کنار داروهای تجویزی پزشک، مصرف تعدادی دمنوش برای سرماخوردگی دوران بارداری خالی از اشکال است که در ادامه بلاگ به آنها اشاره خواهیم نمود.
سرماخوردگی و بارداری
سرماخوردگی نوعی عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی است که با همان علائم همیشگی در بدن مادران باردار بروز پیدا میکند؛ علائمی همچون آبریزش بینی، عطسه، گرفتگی بینی، سرفه خشک و تب خفیف. اما چرا سرماخوردگی در دوران بارداری از حساسیت بیشتری برخوردار است؟
در واقع از آنجایی که جنین به عنوان یک عضو جدید به بدن مادر اضافه میشود، بدن برای اینکه سیستم ایمنی جنین را یک عامل بیگانه تلقی نکرده و سعی در از بین بردن آن نکند، با افزایش هورمون پروژسترون قدرت سیستم ایمنی را کاهش میدهد. همین موضوع مادر باردار را در مقابل عوامل بیماری زا آسیب پذیرتر میکند. از طرفی مصرف داروها و حتی درمانهای خانگی ساده برای سرماخوردگی در بارداری با محدودیت مواجه است. کوچکترین اشتباهی میتواند سلامت جنین را به خطر بیاندازد.
11 درمان موثر خانگی برای سرماخوردگی در دوران بارداری
سرماخوردگی آنقدرها بیماری دردسر سازی نیست! این عفونت ویروسی به راحتی و با درمانهای خانگی بهبود مییابد؛ با این تفاوت که سیستم ایمنی تضعیف شده مادر باردار به مراقبت بیشتری نیاز دارد تا تا خود را ریکاوری کند. در واقع دوره درمان سرماخوردگی در دوران بارداری بیشتر است. تعدادی از درمانهای خانگی ساده برای سرماخوردگی در بارداری عبارتند از:
-
استراحت کافی داشته باشید
در طب ایرانی اهمیت خواب کافی و به موقع در درمان سریعتر بیماریها از جمله سرماخوردگی بارها و بارها بیان شده است. اجازه دهید تا مادر باردار به اندازه نیاز بدن خود استراحت کند و بخوابد. این کار به بهبودی سریعتر وی کمک میکند. همچنین دقت داشته باشید به هنگام سرماخوردگی یا به پهلو بخوابید و یا چند عدد بالشت زیر سر خود بگذارید تا ترشحات رقیق مجاری تنفسی فوقانی به سمت مجاری تحتانی سرازیر نشود.
-
بخور گرم یا دوش آب گرم
به بهبود آبریزش بینی و عطسه مادر باردار کمک زیادی میکند.
-
مصرف مکملهای غذایی
مصرف مکملهای غذایی، بخصوص آنهایی که حاوی ویتامین ث و زینک هستند اگر با تجویز پزشک صورت بگیرند، به تقویت سیستم ایمنی بدن مادر باردار و کاهش طول دوره بیماری کمک شایانی میکنند.
-
مایعات فراوان مصرف کنید
علائم سرماخوردگی نظیر عطسه، تب و آبریزش بینی به خودی خود باعث کاهش آب بدن میشوند؛ ازاینرو با نوشیدن آب و مایعات فراوان میتوان این آب از دست رفته بدن را جبران نمود. همچنین مصرف مایعات طی دوران بیماری به دفع راحتتر و سریعتر ویروس سرماخوردگی و سایر سموم از بدن کمک میکند.
-
شستشوی حفره بینی
مرطوب نگه داشتن محیط بینی باعث میشود تا ویروس مدت زیادی در مجاری تنفسی شما باقی نماند و تنفس برایتان راحتتر شود.بدین منظور میتوانید از آب یا قطره بینی نرمال سالین برای شستشو و ضد عفونی محیط بینی استفاده کنید.
-
غرغره آب نمک
غرغره کردن آب نمک رقیق و ولرم برای بهبود سرفه
-
استفاده از کمپرس گرم
بدن درد و سردرد یکی از عوارض آزار دهنده سرماخوردگی است، بخصوص برای مادران باردار که در شرایط سخت و ویژهای هم قرار دارند. با کمپرس گرم میتوان هم درد عضلات را کاهش داد و هم به کاهش التهاب و درد سینوسها کمک نمود.
-
رعایت فاصله اجتماعی
از تردد در مکانهای شلوغ بپرهیزید.
-
رعایت پرهیز غذایی
از مصرف غذاهای سنگین، پرچرب، فست فود، پر از ادویه و روغن خودداری کنید.
-
انجام ورزشهای سبک
اگر سرماخوردگی خفیفی دارید و علائم تب یا سرفه در شما مشاهده نمیشود، توصیه میشود تا با انجام ورزشهای سبک گردش خون خود را بهبود بخشیده و به درمان هرچه سریعتر خود کمک کنید.
-
میوههای ممنوعه
از مصرف میوههایی مانند خربزه، انگور و خیار خودداری کنید.
بهترین دمنوشها برای سرماخوردگی در دوران بارداری
علاوه بر استفاده از درمانهای خانگی سادهای که برای بهبود سرماخوردگی به زنان باردار توصیه میشود، مصرف برخی دمنوشها برای سرماخوردگی دوران بارداری از منظر طب سنتی خالی از لطف نیست؛ دمنوشهایی از قبیل:
- عناب: دمنوش عناب در طب سنتی برای رفع گرفتگی و آبریزش بینی در بارداری توصیه میشود. همچنین دمنوش عناب درجه تب بدن را کاهش داده و سیاه سرفه را بهبود میبخشد.
- پیاز: این میوه که شاید به خاطر بوی بدش خوشایند بسیاری از افراد نباشد، دارای خاصیت خلط آوری است که ترشحات برونشیتی را از بین میبرد. همچنین مصرف دمنوش پیاز به ضد عفونی کردن دستگاه تنفسی کمک میکند. برای تهیه دمنوش پیاز کافیست تا چند عدد پیاز را داخل آب جوش بجوشانید و بعد از صافی رد کنید. بعد از سرد شدن، دو قاشق غذا خوری عسل به این جوشانده اضافه کنید. روزانه سه بار و هربار یک قاشق از این دمنوش را تا زمان بهبودی میل نمایید.
- آویشن: دمنوش آویشن یکی از موثرترین درمانهای خانگی سرماخوردگی محسوب میشود که با مشورت پزشک میتوانید آنرا مصرف نمایید. این گیاه فوق العاده آرامبخش بوده و سرفههای شما را به کلی بهبود میبخشد.
توجه داشته باشید که دمنوش عناب و پیاز از جمله داروهای گیاهی بیخطری هستند که حتی در سه ماهه اول بارداری قابل استفاده اند. سایر دمنوشها و داروهای گیاهی برای مصرف، احتیاج به تجویز پزشک دارند.
قرصهای مجاز برای سرماخوردگی بارداری
از آنجایی که سلامت مادر و غذاهای دریافتی وی مستقیما بر سلامت جنین تاثیر میگذارند، مصرف هر نوع دارویی حتی سادهترین مسکنها باید با نظر پزشک صورت بگیرد. این حساسیت در سه ماهه اول بارداری بیشتر است؛ چرا که بخش اعظم رشد جنین در این دوره صورت گرفته و هر نوع داروی گیاهی و شیمیایی میتواند اثرات سوء بر روند رشد آن داشته باشد. اما برخی داروهای مجاز در دوران سرماخوردگی وجود دارند که عبارتند از:
- استامینوفن: استامینوفن یا داروهای حاوی آن مانند تیلنول از جمله داروهای ایمنی هستند که مصرف آنها در صورت داشتن علائمی همچون تب، بدن درد یا سردرد توصیه میشود.
- شربتهای ضد سرفه: این شربتها همچون اکسپکتورانت و موسینکس معمولا برای درمان سرفه استفاده میشوند که دوز مصرفی آنها باید توسط پزشک تعیین شود.
- قرصهای ضد سرفه مکیدنی که برای بهبود سرفه سرماخوردگی در بارداری موثر و کاملا بیخطر هستند.
- مصرف شربت یا قرصهای حاوی آنتی هیستامین: مصرف داروهای حاوی آنتی هیستامین نظیر شربت دیفن هیدرامین و کلارتین در دوران بارداری بلامانع است. البته در صورتی که در سه ماهه اول بارداری هستید، بهتر است از مصرف این داروها صرف نظر کنید.
سخن پایانی
سرماخوردگی در بارداری امری کاملا شایع است و اغلب به جنین آسیبی وارد نمیسازد؛ البته به شرطی که سرخود از داروها و یا درمانهای خانگی ساده برای سرماخوردگی در بارداری استفاده نشود. دریافت هرگونه درمان دارویی و یا درمان خانگی سرماخوردگی در بارداری منوط به اجازه پزشک است. علاوه بر اینها مصرف دمنوش برای سرماخوردگی دوران بارداری تاثیر بسزایی در جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود سریعتر مادر بیمار دارد. دمنوش گیاهانی همچون عناب، پیاز و آویشن که در این مقاله طرز تهیه آنها به طور کامل آورده شده است.