قطعاً بارها برای شما هم پیش آمده که به صورت ناگهانی دچار زخم پوستی شوید و با مشکلاتی مواجه شوید. انواع زخم‌های پوستی به هر شکلی که باشند خوشایند نیستند. تعدادی از آن‌ها بیش از بقیه درد، کبودی و خونریزی دارند و جهت درمان آن‌ها باید سریع دست به کار شد. در این مقاله به انواع زخم‌های پوستی اشاره می‌کنیم و سپس نحوه درمان زخم‌های پوستی را بررسی می‌کنیم.
انواع زخم پوستی
زخم‌های پوستی به دلایل متفاوتی روی پوست ایجاد می‌شوند؛ اما بعضی از آن‌ها چندان دردناک نیستند و در مدت کوتاهی بهبود می‌یابند. از جمله این زخم‌ها می‌توان بیماری‌های زیر را نام برد:
زخم باز
زخم پوستی باز نوعی از زخم است که در آن پوست، بافت یا ارگان‌های بدن در معرض محیط خارجی قرار می‌گیرند. اگر زخم باز جزئی باشد در منزل می‌توان آن را درمان کرد. زخم باز به دلیل افتادن یا تماس با وسایل تیز و یا تصادفات رانندگی رخ می‌دهد. اگر آسیب جدی باشد و بیشتر از 20 دقیقه خونریزی طول بکشد باید به اورژانس اطلاع داده شود. امکان عفونت در زخم‌های باز وجود دارد به همین علت نسبت به زخم‌های بسته باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
زخم بسته
نوع دیگر زخم، زخم بسته است که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:
- کوفتگی: به دلیل آسیب‌های ورزشی رخ می‌دهد و عروق خونی، مویرگ‌ها، عضلات و بافت‌های زیر پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- هماتوم: حاوی هر نوع صدمه‌ای است که باعث آسیب به مویرگ‌ها می‌شود و خون در یک نقطه جمع می‌شود. هماتوم به شدت آن بستگی دارد که کوچک یا بزرگ بوده و بافت‌های زیرین پوست را دچار مشکل کند.
- له شدگی: در صورتی که قسمتی از بدن وسط دو سطح تحت فشار باشد، باعث له شدگی می‌شود. نسبت به محل و مقدار له شدگی، امکان دارد یک کبودی کوچک ایجاد شود یا قسمتی از بدن کامل از بین برود. درمان در این نوع زخم‌ها به صورت کنترل درد، خونریزی و التهاب انجام می‌شود. عضو مورد نظر را بدون حرکت نگه داشته و از وارد کردن فشار و بسته‌های یخ برای کاهش درد استفاده می‌کنند. در بعضی از مواقع هم جراحی و پانسمان ضروری است.
خراشیدگی
خراشیدگی یکی دیگر از انواع زخم‌های پوستی است که به علت تماس پوست با سطوح زبر و خشن به وجود می‌آید. در خراشیدگی خونریزی زیاد نیست اما برای این که محل زخم دچار عفونت نشود باید خوب ضد عفونی شود.
پارگی
پارگی نوع دیگر زخم پوستی است که به شکل عمیق پوست پاره می‌شود که در آن بریدگی و زخم به لایه‌های زیرین پوست پیش می‌رود. علت ایجاد زخم‌های پوستی از این نوع بیشتر بر اثر تماس با چاقو و ابزارآلات و ماشین‌آلات اتفاق می‌افتد. در پارگی‌هایی که پوست به سرعت از هم گسترش پیدا می‌کند، خونریزی بیشتر بوده و نیاز به مراقبت ویژه است؛ ولی برای پارگی‌های جزئی با چسب یا چسب بخیه هم امکان درمان است.
سوراخ شدن
نوع دیگر زخم پوستی سوراخ شدن است. این زخم معمولاً بر اثر تماس با میخ، سوزن و گاهی گلوله رخ می‌دهد. خونریزی زیادی ندارد ولی اگر عمیق باشد به اندام‌های داخلی بدن صدمه می‌زند. حتماً اگر یک سوراخ شدگی کوچک هم مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید تا از عفونت پیشگیری کنید.
جدا شدن اعضای بدن
در بعضی از اتفاقات ناگوار امکان دارد قسمتی از عضو بدن به صورت کامل یا در حد کوچک کنده شود. معمولاً این حوادث در اثر انفجارها و شلیک گلوله پیش می‌آید و قسمتی از بدن که به صورت جزئی یا کلی از بدن جدا شده شدیداً دچار خونریزی می‌شود؛ در این زخم‌ها همه‌ی لایه‌های پوست از میان رفته و بافت زیر جلد آشکار است.
زخم‌های مزمن
درمان زخم پوستی مزمن کمی مشکل است و نیاز به مراجعه به پزشک و استفاده از داروهای خاص دارد. از جمله بیماری‌های پوستی مزمن می‌توان موارد زیر را نام برد:
-
زخم‌های دیابتی
بیماری دیابت در طول زمان موجب صدمه به بافت‌های عصبی و عروقی می‌شود. اختلالات گردش خون در رگ‌ها موجب به وجود آمدن زخم مخصوصاً در قسمت پا می‌شود. کنترل قند خون و نگه داشتن پا در بالا، در درمان زخم حائز اهمیت است. هنگامی که زخم دچار عفونت می‌شود باید پانسمان شود و مراقبت از آن با دقت انجام شود.
-
زخم ناشی از اختلال گردش خون
این زخم پوستی که به آن بیماری برگر هم می‌گویند، بر اثر کشیدن سیگار توسعه پیدا می‌کند. این بیماری مانند آترواسکلروزیس باعث مسدود شدن عروق می‌شود. انسداد عروق با زخم‌های پا ارتباط دارد؛ ولی اگر زخم توسعه پیدا کند، باعث از بین رفتن پا می‌شود. این زخم‌ها عمیق بوده و به درمان طولانی مدت نیاز است.
-
زخم واریس
علت اصلی که باعث زخم پوستی در ناحیه مچ و ساق پا می‌شود می‌تواند این باشد که پیشرفت واریس در گردش خون مشکل ایجاد می‌کند. درمان این زخم سخت است و باید زیر نظر پزشک متخصص زخم کنترل و پانسمان مناسب شود و در صورت نیاز درمان توسط جراح انجام شود.
-
زخم بستر
زخم پوستی بستر در افرادی که بستری و فلج هستند به دلیل این که طولانی مدت دراز می‌کشند، دچار زخم بستر می‌شوند. اگر این زخم‌ها به موقع درمان نشود تبدیل به زخم‌های رو به رشد می‌شود.
-
زخم فیزیکی مرتبط با تروما
ایجاد صدمه در بافت‌ها و یا اعصاب به علت عوامل خارجی مانند سقوط، ضربه زدن و فرورفتگی و آسیب‌های فیزیکی است؛ بعد از به وجود آمدن تروما، مداخله اولیه بیمار در قسمت اورژانس به وسیله متخصص انجام می‌شود و در صورت نیاز با دخالت جراح انجام می‌شود. بعد از جراحی یا بدون مداخلات جراحی پانسمان باید به وسیله متخصص زخم انجام شود.
-
زخم‌های سوختگی
با توجه به شرایط سوختگی که دارای درجه 1 و 2 است، در روز و به مدت 2 الی 3 بار پانسمان باید انجام شود. خوب شدن زخم بستگی به سن و وضعیت زخم دارد. مداوای زخم‌هایی که از نوع زخم‌های پوستی دیابتی و سوختگی هستند ماه‌ها طول می‌کشد.
-
زخم‌های بعد از عمل جراحی
زخم‌هایی که در اثر جراحی ایجاد می‌شوند اگر با دقت مراقبت و پانسمان شوند، بهبودی در عرض 3 الی 6 هفته مشاهده می‌شود.
درمان مؤثر زخم‌های مزمن
حدود 40 سال پیش کارشناسان، چگونگی درمان سریع زخم‌های مزمن مانند زخم ناشی از اختلال گردش خون، سوختگی، زخم پای دیابتی تشخیص داده‌اند و آشکارا عنوان کرده‌اند مزیت‌هایی که برای پانسمان زخم معمولی استفاده می‌شود، برای زخم‌های مزمن کافی نیست. اگر شرایط زیر در پانسمان زخم رعایت شود، بهبود زخم مزمن سریع‌تر اتفاق می‌افتد.
- درست کردن یک محل مرطوب برای بهبود زخم و راه‌های تمیز کردن زخم
- بازسازی بافت آسیب دیده
- کاهش پی اچ (موجب زیاد شدن اسیدیته زخم، مهار شدن باکتری‌ها و مانع از ایجاد زخم به وسیله میکروب‌ها در فضایی که بیمار در آن قرار دارد، می‌شود.)
- استفاده از پانسمان‌های مخصوص فوم‌های پلی‌اورتال برای ایمن نگه داشتن زخم‌ها
پانسمان زخم چگونه باید انجام شود؟
با در نظر گرفتن روش‌های درمان مدرن زخم، هیچ گونه پانسمان جهانی وجود ندارد که نیازهای زخم را فراهم کند و این کار باید آگاهانه و صحیح به وسیله درمانگر زخم انجام شود.
سخن پایانی
درمان زخم پوستی به نوع زخم، اندازه و محل زخم بستگی دارد. درمان هر کدام از انواع زخم‌های پوستی با هم متفاوت هستند. در بعضی از موارد برای بهبود زخم پوستی می‌توانید روش درمانی را در منزل انجام دهید و در موارد دیگر برای درمان باید به پزشک مراجعه کنید. مخصوصاً اگر دارای زخم‌های شدید هستید برای جلوگیری از عفونت حتماً باید به مراکز درمانی بروید. راه صحیح این است که همیشه لوازم اولیه پانسمان و کمک‌های اولیه در منزل داشته باشید تا در مواقعی که نیاز فوری است از آن‌ها استفاده کنید.
