قرص آهن در بارداری یکی از مهم ترین مکمل هایی است که باید در این دوران مصرف گردد؛ زیرا برای داشتن فرزندی سالم باید تمامی نیازهای بدن مادر و جنین تکمیل و هیچ‌گونه نقصی در میزان مواد معدنی و مغذی وجود نداشته باشد. بسیاری از مکمل ها و داروها را حتی بهتر است قبل از بارداری مصرف نمود و مکمل آهن یکی از این موارد است. بنابراین اگر تصمیم به بارداری دارید، بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت نموده و میزان کمبود مواد بدن خود را مورد آزمایش قرار دهید. ممکن است دچار کم خونی باشید و در نتیجه دوران بارداری و زایمان سختی را باید پشت سر بگذارید؛ ولی اگر میزان نیاز بدن خود را قبل از باردار شدن تأمین کنید، مشکلات کم خونی حل و در نتیجه ضمن گذراندن زایمان راحت، فرزندی سالم خواهید داشت.
میزان مصرف قرص آهن در بارداری
یکی از مواردی که در بین مادران باردار شایع است، کم خونی و فقر آهن است. مادران باردار باید روزانه 27 میلی گرم آهن به بدن خود برسانند که این عدد تا 45 میلی گرم هم مجاز است. در برخی موارد بسته به بدن مادر باردار ممکن است نیاز باشد تا 60 میلی گرم در روز آهن وارد بدن مادر شود. همچنین بهتر است مادر در دوران بارداری با انواع مکمل‌های دوران بارداری آشنا باشد تا بهتر نوع مکمل را انتخاب کند.
از آشامیدن شیر یا نوشیدنی‌های کافئین دار (مانند قهوه، چای یا نوشابه) همزمان با مصرف آهن خودداری کنید.
یکی از بهترین راه‌ها برای رفع این مشکل قرص آهن است. این قرص می‌تواند تمامی نیازهای بدن مادر و جنین را برطرف کند و در نتیجه باعث شود تا هم دوران بارداری به بهترین شکل سپری شود و هم زایمان و بعد از دوره زایمان از کم خونی رنج نبرید. آهن یکی از عناصر مهم برای ساخت هموگلوبین در خون است. هموگلوبین برای رساندن اکسیژن به بافت های بدن نیاز است و یکی از پروتئین های مهم به شمار می رود که در گلبول های قرمز خون وجود دارد.
مصرف قرص آهن در دوران بارداری برای چه کسانی ضروری است؟
با توجه به اینکه در دوران بارداری نیاز است تا اکسیژن زیادی به جنین برسد، در نتیجه نیاز به آهن بیشتری نیز وجود دارد. در صورت عدم تأمین میزان مورد نیاز آهن ممکن است مشکلاتی مانند تولد نوزاد کم وزن، زایمان زودرس و یا افزایش علائم افسردگی بعد از زایمان و در موارد حادتر مرگ نوزاد قبل از تولد و یا بعد از آن به دلیل فقر شدید این ماده معدنی و کم خونی ایجاد شود. البته این موارد را می توان با مصرف قرص آهن در بارداری مرتفع نموده و مانع از بروز این مشکلات شد. ولی بهتر است مسئله کم خونی جدی گرفته شود و در صورتی که در گروه زیر قرار دارید، سریعاً برای گرفتن مکمل آهن اقدام نمایید:
- اگر فاصله بین بارداری ها نزدیک بوده و بدن زمان کافی برای رفع کمبود ها و از دست دادن خون را نداشته است.
- اگر صاحب دوقلو و یا بیشتر شده‌اید.
- همچنین اگر رژیم غذایی مناسب ندارید و از منابع آهن استفاده نمی کنید.
- اگر دوران قاعدگی های سختی داشته و خون زیادی را از دست می دادید.
- اگر دچار تهوع صبحگاهی می شوید.
- داشتن سابقه کم خونی قبل از بارداری
این مادران بیشتر از سایرین باید از قرص آهن در بارداری استفاده کنند. زیرا مستعد کم خونی بوده و ممکن است در دوران بارداری دچار مشکل شوند و بعد از زایمان، کم خونی شدید به سراغ‌شان بیاید.
بیشتر بخوانید: مصرف مولتی ویتامین در بارداری
علائم کمبود آهن در دوران بارداری
علائم مشخصی برای این دوران وجود ندارد که تنها ناشی از فقر آهن باشد. ممکن است علائم کمبود آهن با سایر علائم دوران بارداری مشابه باشد. بنابراین توصیه می شود تا قبل از بارداری و در این دوران از انجام آزمایش های مربوط به کم خونی غافل نشوید و علائم را به حساب دوران بارداری نگذارید. علائمی که می تواند نشانه ای از وجود کم خونی در مادر باردار بوده و مصرف قرص آهن در بارداری را لازم کند عبارت اند از:
- احساس خستگی و ضعف شدید در این دوران
- پریدگی رنگ پوست و تمایل آن به زردی
- ضربان قلب نامنظم و احساس درد در قفسه سینه
- احساس تنگی نفس
- سر درد و سرگیجه
- احساس سردی در دست و پا
همان طور می بینید بیشتر این علائم در دوران بارداری اتفاق می افتد و ممکن است با سایر علائم مشابه داشته باشد. تنها راه دقیق برای پی بردن به وجود این مسئله، آزمایش و تشخیص پزشک متخصص است. مصرف قرص آهن در بارداری و دوز و میزان مصرف مکمل های مربوط به این مورد باید توسط پزشک متخصص مشخص گردد. در کنار مکمل ها می توانید رژیم غذایی خود را نیز اصلاح و از منابع آهن مانند گوشت قرمز بدون چربی، حبوبات، گوشت سفید مرغ و ماهی و … استفاده کنید. در موارد حادتر لازم است در کنار مصرف قرص آهن، رژیم خود را نیز تغییر دهید تا بتوانید کم خونی خود را به کمترین حد مورد نظر برسانید.
بهترین زمان مصرف قرص آهن در بارداری
یکی از سوال‌های مهم در دوران حاملگی این است که قرص آهن در بارداری چه موقع مصرف شود؟ معمولاً یکی از بهترین راه‌های تشخیص کم خونی در مادران باردار، انجام آزمایش های مختلف در این زمینه است. در برخی موارد مصرف قرص آهن در بارداری می تواند مشکل را برطرف نماید. در برخی موارد نیز ممکن است نیاز به تزریق آهن داشته باشید. افرادی که عمل بای پس معده انجام داده اند و یا نمی توانند قرص آهن خوراکی را مصرف نمایند نیاز به این تزریق دارند. در هرحال اگر با مصرف قرص آهن مشکل برطرف می گردد بهتر است مکمل های آهن را ناشتا مصرف کنید و یا اینکه معده خالی باشد. یک ساعت قبل از غذا و یا دو ساعت پس از صرف غذا، زمان مناسبی برای این مکمل ها است.
معمولاً در دوران بارداری حساسیت ها و مشکلات گوارشی بیشتر خود را نشان می دهند. به همین دلیل اگر دچار تهوع می شوید، بهتر است زمان مصرف قرص آهن در بارداری را به بعد از صرف غذا موکول کنید. در این صورت عوارض کمتری را تجربه خواهید کرد.
کلام آخر
یکی از مهم ترین مواردی که در دوران بارداری مطرح می شود، کمبود آهن و کم خونی در مادر باردار است. حساسیت بسیار بالای این دوران و تأثیر مستقیمی که در سلامت جنین و مادر می گذارد، این موضوع را مهم تر می کند. کم خونی در مادر باعث مشکلاتی مانند تولد نوزاد زودرس، زایمان سخت و کم خونی شدید بعد از زایمان و … می گردد. حتی ممکن است باعث مرگ نوزاد نیز گردد. مصرف قرص آهن در بارداری یکی از راه حل های مهم و قطعی برای رفع این مشکل است. البته باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا میزان فقر آهن بررسی گردد. سپس با توجه به دستور پزشک مصرف مکمل های آهن و یا در مواد حادتر تزریق آهن به صورت وریدی انجام گردد.
