حتماً تاکنون درباره بیماری پوست مرغی در اطراف خود سخنانی شنیدهاید و یا در اطرافیان خود فردی را با این عارضه دیدهاید. بیماری پوست مرغی که به نام (Keratosis Pilaris) شناخته میشود، یک عارضه ژنتیکی رایج است؛ در سن بلوغ هم میتواند حاد شود و البته در بزرگسالان هم به وفور دیده میشود و خطری ندارد اما در ظاهر فرد تأثیر میگذارد و ممکن است او را آزار دهد. ظاهر پوست فرد مبتلا به این بیماری پوست مرغی ملتهب و دانه دانه و زبر است. علت نامگذاری این بیماری به دلیل شباهت آن به پوست مرغ میباشد.
پزشکان معتقد اند علت پوست مرغی شدن پوست وراثتی است؛ اما متاسفانه تا به حال علت اصلی آن و حتی درمان قطعی برای این بیماری کشف نشده است. ناامید نشوید یک سری راه کارهای درمان پوست مرغی وجود دارند که تا حد بسیار زیادی میتواند علائم بیماری را از بین ببرد. بیماری پوست مرغی یک بیماری شایع پوستی است که باعث میشود تکههایی از برجستگیهای زبر و خشن روی پوست ظاهر شود.
این برجستگیها یا جوشهای ریز در واقع سلولهای مرده پوست هستند که غدههای مو را میبندند. آنها گاهی به رنگ قرمز یا قهوهای به نظر میرسند. بیماری پوست مرغی معمولاً در قسمت بالای بازوها، رانها، ساق پا، گونهها یا باسن دیده میشود. این بیماری مسری نیست و این برآمدگیها معمولا ناراحتی و خارشی ایجاد نمیکنند. تحقیقات نشان داده است که این بیماری پوست مرغی در ماههای سرد سال که پوست تمایل به خشک شدن دارد، بدتر میشود و همچنین ممکن است در دوران بارداری هم بدتر شود.
علت پوست مرغی شدن یا بیماری کراتوز پیلاریس چیست؟
این بیماری خوشخیم پوستی است و نتیجه تجمع کراتین پروتئین مو، در منافذ پوست است. پوست دارای فولیکولهای مویی است. وقتی کراتین زیادی به سمت فولیکلهای مویی میآید باعث میشود پوست برآمده و زبر شود. اگر چه این بیماری با زمینهای ارثی بروز میکند اما شرایط محیطی ممکن است آن را تشدید کند و علت بروز آن باشد؛ در نتیجه یک برجستگی کوچک در جایی که مو باید باشد شکل میگیرد. اگر بخواهید سر این برآمدگی را بشکافید، ممکن است متوجه شوید که یک موی کوچک در آن وجود دارد. علت دقیق تجمع کراتین ناشناخته است، اما پزشکان فکر میکنند ممکن است با بیماریهای پوستی مانند درماتیت آتوپیک و بیماریهای ژنتیکی دیگر همراه باشد.
از علتهای ایجاد بیماری پوست مرغی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تأثیر آب و هوای خشک روی پوست باعث میشود پروتئین توسط پوست فولیکولهای مو را ببندد و ظاهر پوست را قرمز و متورم کند.
- استفاده از آب داغ هنگام دوش گرفتن نیز باعث خشک شدن پوست و ایجاد عارضه پوست مرغی میشود.
- آلرژی یکی دیگر از علتهای ایجادکننده پوست مرغی است.
روش درمان پوست مرغی
بیماریهایی که زمینه ارثی دارند قابل پیشگیری نیستند؛ اما میتوان آنها را کنترل یا درمان کرد. کنترل بیماری پوست مرغی با مراقبت از پوست امکانپذیر است. در صورتی که اطرافیان شما مبتلا به این بیماری هستند، ممکن است که شما هم به لحاظ ارثی زمینه بروز آن را دارا باشید. درمان پوست مرغی متفاوت است. یک دکتر متخصص پوست ممکن است یک مرطوبکننده برای تسکین خارش، خشکی پوست و بهبود ظاهر پوست از بثورات بیماری پوست مرغی توصیه کند. استفاده از بسیاری از کرمهای موضعی بدون نسخه پزشک میتوانند سلولهای مرده پوست را از بین ببرند و یا از انسداد فولیکولهای مو جلوگیری کنند.
سایر روشهای درمانی که ممکن است متخصص پوست به شما پیشنهاد کند عبارتاند از: میکرودرم ابراشن، یک درمان لایهبردار شدید است. لایهبرداری شیمیایی، کرمهای رتینول، مراقب ترکیبات موجود در این کرمها باشید و قبل از استفاده با پزشک متخصص پوست خود صحبت کنید. برخی از کرمهای موضعی تجویز شده شامل اسیدهایی هستند که ممکن است عوارض جانبی منفی ایجاد کنند؛ از جمله: سرخی، تحریک، خشکی. برخی از گزینههای درمانی تجربی نیز وجود دارد؛ مانند: درمان با فوتوپنوماتیک و لیزر عروقی که در صورت نیاز پزشک متخصص به شما پیشنهاد میکند.
درمان خانگی بیماری پوست مرغی
اگر از ظاهر کراتوز پیلاریس یا همان پوست مرغی خوشتان نمیآید، روشهایی وجود دارد که میتوانید برای درمان آن را در خانه امتحان کنید؛ اگر چه این بیماری قابل درمان نیست اما درمانهای مراقبتی از خود میتواند به حداقل بروز خارش و تحریک کمک کند.
-
حمام گرم بگیرید.
استفاده از حمام کوتاه و گرم میتواند به از بین رفتن منافذ پوست کمک کند. پوست خود را با یک بورس سفت مالش دهید تا به طور بالقوه برجستگیها را از بین ببرد. مهم است که وقت خود را در حمام محدود کنید؛ زیرا زمان طولانی میتواندروغنهای طبیعی بدن را از بین ببرد. بعد از شستشوی پوست از حوله با جنس الیاف نخ و فاقد ویسکوز استفاده کنید. همچنین حوله را روی پوست نکشید و با ضربه پوست را خشک نمایید. تراشیدن، لایهبرداری روزانه میتواند به بهبود ظاهر پوست کمک کند. متخصصان پوست توصیه میکنند پوست مرده را با استفاده از لیف یا سنگ پوکه به آرامی از بین ببرید.
-
لوسیون آبرسان بزنید.
لوسیونهای حاوی آلفا هیدروکسی اسید مانند اسیدهای لاکتیک میتوانند پوست خشک را آبرسانی و گردش سلول را تشویق کنند. گلیسیرین که در بیشتر فروشگاههای لوازم آرایشی یافت میشود، میتواندبرجستگیها را نرم کند؛ در حالی که گلاب میتواند التهاب پوست را تسکین دهد. از پوشیدن لباس تنگ و چسبان خودداری کنید. پوشیدن لباس تنگ میتواند اصطکاک ایجاد کند و باعث تحریک پوست میشود و این کار باعث میشود که راه تنفس پوستی بسته شود و پوست را در معرض آسیب قرار میدهد.
-
از مرطوبکننده هوا استفاده کنید.
افزایش رطوبت در فضای اتاق میتواند رطوبت پوست شما را حفظ و از بروز خارش جلوگیری کند.
علائم بیماری پوست مرغی
این وضعیت به شکل برآمدگیهای کوچک و خشن بر روی پوست به وجود میآید. برآمدگیها ممکن است سفید، قرمز یا قهوهای رنگ باشند و اغلب همراه با پوست خشک و پوسته پوسته شدن نمایان میشوند. برآمدگیهادر بعضی از افراد مبتلا به کراتوز پیلاریس شبیه به پوست بدن مرغ یا غاز میباشد. اغلب افراد علائم اولیه را در کودکی یا نوجوانی تجربه میکنند. کراتوز پیلاریس یا همان پوست مرغی در جوانان نسبت به بزرگسالان رایجتر است. کراتوز پیلاریس میتواند در هر جایی از بدن که دارای فولیکول مو است ظاهر شود. شایعترین محلهای آن عبارتاند از: بازوها و ساق پا در 92 درصد موارد، رانها در 59 درصد موارد، باسن در 30 درصد موارد دیده شدهاند.
برآمدگیهای کراتوز پیلاریس اغلب دارای سر سفید رنگ میباشند اما بر خلاف آکنه و برخی برآمدگیهای دیگر پوست، علت ایجاد منافذ مسدود، عفونت و باکتری نیست. برآمدگیهای کراتوز پیلاریس زمانی رخ میدهند که کراتین، پروتئین محافظ پوست ساخته شود و فولیکولهای مو را مسدود کند. این علائم بیشتر در افرادی شایعتر است که شرایط زیر را دارند:
- پوست خشک
- اگزما
- تب یونجه
- ملانوم
- نان
- چاقی
- کودکان یا نوجوانان
- نژاد سلتی
کراتوز پیلاریس اغلب خود را در کودکی و یا نوجوانی نشان میدهد. به طور معمول در اواسط دهه بیستم برطرف و در بیشتر موارد در سن 30 سالگی کاملاً از بین میرود. تغییرات هورمونی در طول بارداری برای زنان و در دوران بلوغ برای نوجوانان میتواند باعث بروز زودرس آن شود. کراتوز پیلاریس در افراد با پوست بور یا روشن بیشتر دیده میشود.
کلام آخر
تا به این جا درباره بیماری پوست مرغی که یک بیماری با زمینه ارثی است که در آن پوست دچار برجستگیهای زبری میشود که شبیه پوست مرغ است و این که علت پوست مرغی این است که تجمع کراتین در فولیکولهای مو صورت میگیرد توضیح دادیم؛ اغلب این بیماری پس از چند سال از بین میرود ولی اگر ظاهر آن باعث اذیت شدن شما میشود میتوانید درمان پوست مرغی را با روش خانگی و یا با مراجعه به پزشک شروع کنید.